بین منطقه گرایی؛ کنشگران و سطح همکاریهای امنیتی در روابط بینالملل

Abstract

بین منطقه‌گرایی به عنوان یکی از حوزه‌های مطالعاتی جدید در رشته روابط بین‌الملل محسوب می‌شود. اگرچه این حوزه مطالعاتی جدید محسوب می‌شود، اما با مطالعۀ تاریخ تکوین این حوزه می‌توان دریافت که بین منطقه‌گرایی در عرصۀ بین‌المللی یکی از متغیرهای تاثیرگذار بر روندهای همگرایی و منطقه‌گرایی در حوزه‌های متنوع بوده است. پرسش مطرح شده در این پژوهش این است که وضعیت بین منطقه-گرایی چه تاثیراتی بر همکاری‌ها و رقابت‌ها در حوزه امنیت بین‌الملل گذاشته است؟ در این پژوهش تلاش می‌شود که تاثیرگذاری این حوزه مطالعاتی بر دو شاخص همکاری‌ و رقابت‌های امنیتی در عرصۀ بین‌المللی مورد بررسی قرار بگیرد. روش پژوهش در گام اول فرضیه‌ای بر پایۀ استنتاج قیاسی ارائه می‌شود و در گام دوم با استفاده از داده‌های تجربی تلاش می‌شود تا با استفاده از این داده‌ها، فرضیه راستی‌آزمایی شود. مطابق فرضیه پژوهش بین منطقه‌گرایی با تاثیرگذاری بر روندهای منطقه‌ای منجر به شکل‌گیری شبکه‌ای از مناطق شده است که این شبکه‌ها در حوزه‌های امنیتی به یکدیگر متصل شده‌اند. طبق یافته‌های پژوهش به نظر می‌رسد که روابط امنیتی بین منطقه‌ای میان کنش‌گران به صورت پیوندهای نامتقارن شکل می‌گیرند و برخی از کنش‌گران بین‌المللی مانند اتحادیه اروپا، ایالات متحده آمریکا و چین به دلیل وجود نوعی منطق اهدا کننده- گیرنده در روابط بین منطقه‌ای و همچنین توانایی‌های مالی و نهادی پیشرفته‌تر، از موقعیت شبکه‌ای غالب‌تری‌ نسبت به اتحادیه آفریقا و سایر کنش‌گران درحال توسعه در سیستم بین‌الملل برخوردار هستند.