الگوی تشکیل کانسار مس دوچیله، شرق میامی؛ بر پایه شواهد زمین‌شناسی، کانی‌شناسی و ژئوشیمیایی

چکیده مقاله

کانسار مس دوچیله در 72 کیلومتری شرق شاهرود، 15 کیلومتری شرق شهر میامی و در کمربند آتشفشانی شمال ایران مرکزی واقع شده است. توالی چینه¬شناسی پهنه در¬بر¬گیرنده کانه زایی، حجم قابل توجهی از نهشتههای آتشفشانی و آتشفشانی¬¬-رسوبی ائوسن می‌باشد و توسط نهشته¬های نئوژن و کواترنر به‌طور محلی پوشیده می¬شود. کانه¬زایی در امتداد گسل و شکستگی¬های با روند غالب NW-SE در داخل سنگ‌های بازالتی به¬صورت رگه¬-رگچه¬ای و پر¬کننده¬فضای¬خالی رخ داده است. کانی¬های اصلی تشکیل¬دهنده کانسنگ شامل کانی‌های اولیه مس خالص و هماتیت و کانی‌های ثانویه کوپریت، مالاکیت، گوتیت و هماتیت و کانی‌های باطله شامل کلسیت، زئولیت و آنالسیم می¬¬باشد. دﮔﺮﺳﺎﻧﯽﻫﺎی موجود در ﺳﻨﮓ ﻣﯿﺰﺑﺎن ﺷـﺎﻣﻞ کلریتی، ﮐﺮﺑﻨﺎﺗﯽ و زئولیتی میباشد. بررسی ژئوشیمیایی نشان می‌دهد، بیشترین میزان مس و نقره در کانسار دوچیله به ترتیب برابر 9/1 درصد و چهار گرم در تن می‌باشد. براساس پژوهش‌های صحرایی، کانیشناسی و دگرسانی، کانی‌سازی مس در ناحیه دوچیله، در طی دیاژنز و دگرگونی تدفینی و همگی در طی مرحله کوهزایی و چین¬خوردگی، در اثر ورود سیالات داغ کانهساز در امتداد شکستگی¬های عمود بر روند محوری چین¬ها رخ داده است. کانسار مس دوچیله از ﻧﻈﺮ ﻣﺤﯿﻂ زﻣﯿﻦﺳﺎﺧﺘﯽ تشکیل، ﺳﻨﮓ میزبان، بافت و ساخت، ﮐﺎﻧﯽﺷﻨﺎﺳﯽ، دﮔﺮﺳﺎﻧﯽ، کنترل¬کننده¬های کانه¬زایی و ﻣﺤﺘﻮای ﻓﻠﺰی، بیشترین شباهت را با ﮐﺎﻧﺴﺎرﻫﺎی ﻣﺲ بازالتی یا تیپ میشیگان نشان می‌دهند.