بررسی روند ترسالی و خشکسالی شهرستان بیرجند طی ۱۵ سال اخیر

چکیده مقاله

وضعیت خشکسالی بدون در نظر گرفتن خصوصیات جغرافیایی، در همه مناطق کشور رخ می دهد. تحقیقات نشان می دهد که بخش اعظم کشور درگیر مسئله خشکسالی هستند، از این رو این تحقیق به بررسی روند ترسالی و خشکسالی شهرستان بیرجند در یک دوره 15 ساله (2022-2008)، می پردازد و وضعیت خشکسالی شهرستان بیرجند، براساس شاخص بارش استاندارد (SPI) تعیین شد. همچنین تغییرات خصوصیات آب و هوایی شامل بارندگی و درجه حرارت (متوسط، حداقل و حداکثر) طی این دوره به صورت نمودار خطی ترسیم شد. نتایج نشان داد که سال های 2008، 2016 و 2021 جزو سال های خشک و سال های 2009، 2019 و 2020 جزو سال های مرطوب محسوب می شود. مابقی سالها نزدیک به نرمال هستند. سال های 2008، 2016، 2017، 2021 و 2022، پایین تر از متوسط بارندگی درازمدت (133 میلی متر) و سال های 2009، 2019 و 2020 بیشتر از متوسط بارندگی درازمدت است. متوسط درجه حرارت سالیانه شهرستان بیرجند از 2008 تا 2022 بجز سال های 2012، 2020 و 2022، تغییرات زیادی نداشته است. در سال 2022، افزایش دما و در سال 2012، کاهش دما کاملا محسوس است. مزیت اصلی شاخص SPI، ساده بودن محاسبه و عیب آن، لحاظ کردن تنها یک متغیر اقلیمی بود.