بررسی خشکسالی مبتنی بر شاخصهای سنجش از دور )NDVI ،SAVI و SR )در اقلیم خشک بیرجند

Abstract

خشکسالی پدیدهای طبیعی و پیچیده است که در تمام مناطق جهان رخ میدهد. بروز این پدیده همواره خسارتهای زیادی را در پی داشته است. با توجه به آمار و ارقام خسارت ناشی از این پدیده، بررسی و پایش خشکسالی ضروری به نظر میرسد. بنابراین، هدف از این پژوهش، بررسی و پایش خشکسالی با استفاده از شاخصهای سنجش از دور از قبیل شاخص تفاوت پوشش گیاهی نرمال شده )NDVI ،)شاخص پوشش گیاهی تعدیلکننده اثرات خاک )SAVI )و شاخص پوشش گیاهی نسبت ساده )SR )در اقلیم خشک بیرجند میباشد. بدین منظور از دادههای سنجنده لندست طی سالهای 2002 تا 2020 استفاده گردید. پس از اعمال تصحیحات الزم بر روی دادهها، شاخص NDVI ،SAVI و SR برای کلیه تصاویر در منطقه مورد مطالعه محاسبه گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که در منطقه بیرجند با کاهش پوشش گیاهی و افزایش تأثیر خاک در طی زمان، فاصله دو شاخص NDVI و SAVI از هم بیشتر شده که این تغییرات نشان از کارایی بهتر شاخص SAVI برای این منطقه نسبت به شاخص NDVI میباشد. همچنین، در این پژوهش ماه September سال 2014 در منطقه بیرجند بیشترین شدت خشکسالی از نظر شاخصهای خشکسالی سنجش از دور مورد بررسی داشتهاند. همچنین، نتایج حاکی از افزایش میزان خشکسالی در منطقه مورد بررسی میباشد به طوری که سال 2002 به عنوان مرطوبترین سال در طی مدت این پژوهش انتخاب شد که با گذشت زمان از میزان پوشش گیاهی در مناطق مختلف کاسته شد. در نهایت، استفاده از نتایج این پژوهش میتواند در جهت مدیریت بهینه منابع آبی و برنامهریزیهای عرضه و تقاضای آب مفید باشد.