تحلیل تطبیقیِ دستور خطِ جدید و پیشینِ فرهنگستان زبان و ادب فارسی

Abstract

در ده‌های اخیر کتاب‌های چندی با موضوع آیین نگارش و ویرایش فارسی از برخی استادان و صاحب‌نظران زبان فارسی منتشر شده است. دراین‌میان تنها شیوه‌نامه‌ای که منعکس‌کننده اجماع نظرات متخصصین حوزه‌های زبان و ادبیات فارسی، زبان‌شناسی و علوم مرتبط بوده است، دستور خط مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی است که نخستین‌بار در سال 1380 همسو با یکی از وظایف مهم آن سازمان انتشار یافت و «ویراست جدید» آن نیز در اواخر سال 1401 منتشر شد. در پژوهش حاضر سعی بر آن است که با مقایسۀ «نسخۀ پیشین» دستور خط مصوب با «ویراست جدید» آن ضمن بیان برخی مزایای ویراست جدید بر مورادی از کاستی‌های آن نیز پرتو افکنده شود. نتیجۀ این بررسی‌ تطبیقی نشان داد گرچه ویراست جدید نسبت به نسخۀ پیشینن آن در موارد چندی بهبود یافته است، بررسی چند پیشنهاد ارائه شده، موجب کاربردی‌تر شدن آن و انتظار همراهی بیشتر کاربران با آن شیوه‌نامه خواهد شد.