مروری بر وضعیت همزیستی قارچ های مایکوریز آربوسکولار با گیاهان مرتعی در مناطق مختلف ایران

Abstract

از آنجایی که خشکسالی¬های مداوم و بهره¬برداری بیش از حد از مراتع، بسیاری از آن¬ها را با خطر نابودی روبرو کرده، اجرای طرح¬های احیاء مراتع بسیار ضروری است. با توجه به نقش مهم قارچ¬های مایکوریزا در حفظ بقاء و بهبود رشد گیاهان در شرایط نامساعد محیطی، می¬توان از آن¬ها جهت احیاء مراتع استفاده کرد، اما برای موفقیت چنین طرح¬هایی، آگاهی از وضعیت خاک، پوشش گیاهی و انواع قارچ-های سازگار با شرایط طبیعی هر منطقه بسیار مهم است. به همین دلیل تحقیق حاضر با بررسی و تحلیل مطالعات انجام شده در نقاط مختلف کشور، به منظور کمک به انتخاب گونه¬های مناسب¬تر جهت تهیه کود زیستی انجام شده است. نتایج این مطالعه نشان داد که جنس¬های Glomus با 35 گونه، Funneliformis با 7 گونه و Acaulospora با 6 گونه دارای بیشترین تنوع گونه در مراتع ایران هستند. گونه G. geosporum با مشاهده در 9 تحقیق از 7 استان، و گونه G. mosseae با مشاهده در 6 تحقیق از 6 استان، بیشترین پراکندگی را در مراتع بررسی شده دارا هستند. بنابراین به طور کلی می¬توان چنین نتیجه گرفت که در صورت تمایل به استفاده از قارچ¬های مایکوریز آربوسکولار جهت احیاء و توسعه مراتع، بهتر است برای هر منطقه گونه¬های سازگار با همان منطقه انتخاب شوند، اما در صورتی که امکان دسترسی به آن گونه¬ها فراهم نباشد و یا اساسا اطلاعاتی از گونه¬های سازگار با آن منطقه وجود نداشته باشد، با توجه به پراکندگی و سازگاری گونه G. geosporum با مناطق بیشتری از کشور، استفاده از این گونه با احتمال موفقیت بیشتری همراه خواهد بود.