تأثیر گلیسرول و سالیسیلیک‌‌ اسید بر تحمل به تنش یخ‌‌زدگی گل اطلسی ایرانی (.Petunia hybrida L)

Abstract

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر گلیسرول و سالیسیلیک‌‌ اسید بر تحمل به تنش یخ‌‌زدگی گیاه اطلسی ایرانی بود. بدین منظور، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار تحت شرایط کنترل ‌‌شده انجام شد. فاکتور اول شامل دما (صفر و 4- درجه سانتی‌‌گراد) و فاکتور دوم محلول‌‌پاشی با ترکیبات ضد تنش (24 ساعت قبل از تیمار سرمایی) شامل شاهد (آب مقطر)، سالیسیلیک‌‌ اسید (75 و 150 میلی‌‌گرم در لیتر)، گلیسرول (0/1، 0/25، 0/5 و 1 درصد) و تیمارهای ترکیبی 150 میلی‌‌گرم در لیتر سالیسیلیک‌‌ اسید+ گلیسرول 0/25 درصد، 150 میلی‌‌گرم در لیتر سالیسیلیک‌‌ اسید+ گلیسرول 0/5 درصد، 200 میلی‌‌گرم در لیتر سالیسیلیک‌‌ اسید+ گلیسرول 0/25 درصد و محلول تجاری ضد سرما با غلظت چهار درصد بود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که در شرایط تنش یخ‌‌زدگی، محلول‌پاشی گیاهان با سالیسیلیک‌‌ اسید و گلیسرول باعث کاهش درصد تخریب ظاهری و نشت الکترولیت و افزایش میزان پرولین، کربوهیدرات کل، فنل کل و فعالیت آنتی‌‌اکسیدانی در مقایسه با گیاهان شاهد شد. درصد تخریب گیاهان تیمار‌‌شده با 150 میلی‌‌گرم در لیتر سالیسیلیک‌‌ اسید+ 0/5 درصد گلیسرول در دمای 4- درجه سانتی‌‌گراد 33/3 درصد بود، درحالی که درصد تخریب گیاهان شاهد و تیمار ‌‌شده با ترکیب تجاری ضد سرما به‌ترتیب 57/61 و 22/88 درصد بود. بیشترین میزان پرولین از تیمار 150 میلی‌‌گرم در لیتر سالیسیلیک‌‌ اسید+ 0/25 درصد گلیسرول و دمای 4- درجه سانتی‌‌گراد حاصل شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که استفاده از گلیسرول و سالیسیلیک‌‌ اسید باعث کاهش خسارت‌‌های ناشی از یخ‌‌زدگی از طریق بهبود شاخص‌های فیزیولوژیکی در گیاه اطلسی شد.