اثر دگرآسیبی عصاره آبی نرگس شیراز (Narcissus tazetta L.) بر ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر و رشد علف‌های هرز تاج خروس (Amaranthus retroflexus L.) و خرفه (Portulaca oleracea L.)

Abstract

به‌منظور بررسی اثرات دگرآسیبی عصاره آبی پیاز و برگ نرگس شیراز (Narcissus tazetta L.) بر خصوصیات جوانه‌زنی بذر و رشد علف‌های ‌هرز تاج خروس (Amaranthus retroflexus L.)و خرفه (Portulaca oleracea L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط آزمایشگاه و گلخانه در سال 1396 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل اندام نرگس در دو سطح (برگ و پیاز) و غلظت عصاره در چهار سطح (صفر، 1، 2 و 3 درصد وزنی- حجمی( بود. نتایج آزمایشگاهی نشان داد که عصاره برگ و پیاز نرگس باعث کاهش درصد جوانه‌زنی بذور تاج خروس شدند ولی بر درصد جوانه‌زنی خرفه تأثیر معنی‌داری نشان ندادند. غلظت 3 درصد از عصاره¬های پیاز و برگ درصد جوانه‌زنی تاج خروس را به‌ترتیب 97 و 93 درصد در مقایسه با شاهد کاهش دادند. هم‌چنین سرعت جوانه‌زنی بذور تاج خروس و خرفه تحت تأثیر غلظت 3 درصد عصاره نرگس، به‌ترتیب 97 و 53 درصد در مقایسه با شاهد کاهش یافت. نتایج گلخانه‌ای نشان داد که کاربرد عصاره نرگس باعث کاهش طول ریشه، ارتفاع گیاه، وزن خشک ریشه، شاخساره و کل تاج خروس و خرفه شد. غلظت 3 درصد از عصاره¬های پیاز و برگ، ارتفاع گیاه تاج خروس را به‌ترتیب 66 و 60 درصد در مقایسه با گیاهان شاهد کاهش دادند. هم‌چنین غلظت 3 درصد عصاره، وزن خشک کل تاج خروس و خرفه را به‌ترتیب 73 و 90 درصد در مقایسه با شاهد کاهش داد. نتایج این تحقیق نشان داد که می‌توان از اثرات دگرآسیب عصاره پیاز و برگ نرگس برای کنترل بیولوژیکی این دو علف‌ هرز استفاده کرد.