میزان اثرگذاری عوامل اقلیمی بر شکل منحنی شیردهی گاوهای شیری شهرستان مشهد با استفاده از رگرسیون لجستیک

چکیده مقاله

شرایط اقلیمی یک منطقه جغرافیایی، از عواملی است که می¬تواند بر قابلیّت تولید گاوهای شیری مؤثّر باشد. این تحقیق با هدف بررسی نحوه و میزان اثرگذاری دما و رطوبت نسبی بر بروز شکل طبیعی منحنی شیردهی گاوهای شیری گاوداری-های صنعتی مشهد اجرا گردید. داده¬ها شامل تعداد 271509 رکورد روز آزمون شیر (سه بار دوشش) متعلّق به 30997 رأس گاو شیری شکم اوّل در 79 واحد گاوداری صنعتی شهر مشهد و زایش کرده طی سال¬های 1372 تا 1394 بود. برای توصیف منحنی شیردهی، از تابع گامای ناقص وود (y=atbe-ct) استفاده شد. در یک منحنی شیردهی طبیعی، هر سه پارامتر (a, b, c) تابع وود، مثبت برآورد می¬شوند، و در غیر این صورت، منحنی شیردهی، غیرطبیعی قلمداد می¬گردد. برای تحلیل اثر عوامل اقلیمی دما و رطوبت نسبی هوا بر بروز شکل طبیعی منحنی شیردهی، از مدل رگرسیون لجستیک استفاده گردید که در آن، متغیّر پاسخ، نوع شکل منحنی شیردهی بود که به¬صورت دوتایی (با کُد صفر و یک) تعریف شد. در مدل، افزون بر متغیّرهای اقلیمی دما و رطوبت نسبی، اثرات گله، سال و ماه زایش، سن نخستین زایش و سهم توارث نژاد هلشتاین نیز گنجانده شدند. اثرات دما و رطوبت نسبی هوا در مدّت شیردهی حیوان، در سطح 5 درصد معنی¬دار بودند. نسبت شانس برای عامل اقلیمی دما 023/1 بود که نشان می¬دهد هنگامی که دمای هوا یک درجه¬ی سانتی¬گراد نسبت به 9/15 افزایش یابد، احتمال وقوع شکل طبیعی منحنی شیردهی 3/2 درصد افزایش خواهد یافت. نسبت شانس برای رطوبت نسبی 008/1 به¬دست آمد که بیانگر افزایش 8/0 درصد در احتمال وقوع شکل طبیعی منحنی شیردهی گاوها است، زمانی که رطوبت نسبی هوا به¬اندازه¬ی یک درصد نسبت به 4/46 افزایش داشته باشد.