بررسی خصوصیات منحنی شیردهی و عوامل مؤثر بر آن ها در گاوهای شیری (مطالعه موردی: گاوداری های صنعتی شهرستان مشهد)

چکیده مقاله

مقدمه: شکل منحن ی ش ی ردهی هر گاو، منحصر به فرد است و تحت تأث ی ر عوامل مختلف ژنت ی کی و غ ی رژنت یک ی قرار دارد. از ا ی ن رو، مطالعه آن در هر گاو و گلّه، به طور جداگانه، برای اتّخاذ تصم ی م ها ی مد ی ر یّت ی مهم است . مواد و روش ها : به منظور بررس ی سازه ها ی مؤثّر بر منحن ی ش ی رده ی گاوها ی هلشتا ی ن، از تعداد 271509 رکورد ش ی ر روز آزمون سه بار دوشش متعلّق به 30997 رأس گاو شکم اوّل که ط یّ سال ها ی 1372 تا 1394 در 79 گلّه شهرستان مشهد زا ی ش داشتند استفاده گرد ی د . تابع گاما ی ناقص بر رکوردها ی روزآ زمون ش ی ر توسّط رو یّه NLIN نرم افزار SAS برازش داده شد. اثر سازه های گلّه، سال، ماه و سن اوّل ی نزا ی ش، درصد ژن هلشتا ی ن، متوسّط م ی انگ ی ن رطوبت، درجه حرارت، حدّاقل و حدّاکثر دما ی روزانه، بر پارامترها و صفات منحن ی ش ی رده ی توسّط رو یّه GLM نرم افزار SAS بررس ی شد. همبستگ ی ب ی ن پارامترها ی منحن ی ش ی رده ی با ی کد ی گر و با شاخص ها ی اقل ی م ی توسّط رو یّ هCORR نرم افزار SAS محاسبه شد. نتایج: در گلّه ها ی مورد بررس ی ، دوره ش ی رده ی با م یانگ ی ن 76 /16 ک ی لوگرم در روز آغاز شد و در روز 88 اُم با مقدار 44 /34 ک ی لوگرم به اوج تولی د رس ید و تداوم ش ی ردهی 43 /7 بود. اثر گلّه، سال، ماه، سن اوّل ی ن زا ی ش و درصد ژن هلشتا ی ن بر تمام پارامترها و صفات منحن ی ش ی رده ی معن ی دار بود ) 01 /0 >P .)روند تغ یی ر سطح تول ی د شی ر اوّل یّه، زمان رس یدن به اوج تولی د و تداوم ش یرده ی ، در سال ها ی مختلف، افزا ی ش ی بود. از ب ی ن شاخص ها ی اقل ی می ، تنها متوسّط م ی انگ ی ن درجه حرارت روزانه بر بعض ی از پارامترها ی منحن ی ش ی رده ی اثر معن ی دار داشت .)P >0 /05 ( بحث و نتیجه گیری: از آن جا که ارز یاب ی ژنت ی ک ی گاو ش ی ر ی ، به سمت استفاده از مدل ها ی روز آزمون پ ی ش م ی رود، شناسا یی سازه ها ی مؤثّر بر شکل منحن ی ش ی رده ی جهت قرار دادن آن ها در مدل و افزا ی ش دقّت برآورد پارامترها ی ژنت ی کی ، امر ی ضرور ی است