اثر تغذیه گلبرگ زعفران بر تولید، ترکیب شیر و وضعیت آنتی اکسیدانی بزهای شیری سانن

Abstract

مقدمه: دفاع طبیعی آنتیاکسیدانی بدن برای از بین بردن رادیکالهای آزاد و گونههای فعال اکسیژن، نیازمند تأمین مداوم آنتیاکسیدانها از طریق مکملهای غذایی است. آنتیاکسیدانها دارای دو منشاء مصنوعی و طبیعی هستند. در سالهای اخیر، تقاضا جهت استفاده از آنتیاکسیدانهای طبیعی بهسبب اثرات جانبی و تداخل آنتیاکسیدانهای مصنوعی با دیگر افزودنیهای خوراکی افزایش یافته است. گلبرگ زعفران یکی از محصولات فرعی زعفران است که سالیانه مقادیر زیادی از آن به دلیل عدم شناخت کافی از ترکیبات مؤثر موجود در آن دور ریخته میشود. گلبرگ زعفران یک منبع گیاهی غنی از ترکیبات فلاونوئیدی و آنتوسیانینها میباشد که میتواند بهعنوان آنتیاکسیدان طبیعی در تغذیه دام مورد استفاده قرار گیرد. هدف از تحقیق حاضر، بررسی اثر تغذیه گلبرگ زعفران بر تولید و ترکیب شیر و وضعیت آنتی اکسیدانی بزهای شیری سانن بود. مواد و روش ها: تعداد 18 رأس بز شیرده سانن در اوایل شیردهی، با میانگین تولید شیر روزانه 10 / 0 ± 2 کیلوگرم در قالب طرح کاملا تصادفی با یکی از سه جیرهی آزمایشی تغذیه شدند. جیرههای آزمایشی شامل جیره یک: شاهد )حاوی جیره پایه بدون گلبرگ زعفران(، جیره دو: جیرهی پایه با افزودن 5 / 1 درصد گلبرگ زعفران ) براساس ماده خشک( و جیره سه: جیرهی پایه با افزودن 3 درصد گلبرگ زعفران ) براساس ماده خشک( بود. جیرههای آزمایشی حاوی انرژی و پروتئین یکسان با 40 درصد علوفه و 60 درصد کنسانتره بهصورت کاملاً مخلوط در دو وعده در روز در اختیار دامها قرار گرفت. شیر تولیدی به طور روزانه ثبت شد. برای اندازهگیری فعالیت آنتیاکسیدانی در هفتهی 1 ، 3 و 6 نمونه شیر جمعآوری گردید. دادههای بدست آمده از آزمایش با رویهی MIXED نرمافزار آماری SAS نسخه 2 / 9 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. مقایسه میانگینهای صفات مورد بررسی با استفاده از آزمون توکی-کرامر در سطح ۵ درصد انجام شد. نتایج و بحث: یافتههای مطالعهی حاضر نشان داد که تغذیه گلبرگ زعفران در سطح 3 درصد سبب افزایش معنیدار تولید شیر و مقدار پروتئین شیر در بزها شد. ظرفیت آنتیاکسیدانی کل در شیر بزهای تغذیه شده با سطح 3 درصد گلبرگ زعفران بهطور معنیداری افزایش یافت در مقابل، کمترین سطح مالوندیآلدئید در شیر بزهایی مشاهده شد که با جیرهی حاوی 3 درصد گلبرگ زعفران تغذیه شده بودند. نتیجه گیری کلی: نتایج تحقیق حاضر نشان میدهد افزودن گلبرگ زعفران به جیرهی بزهای شیرده سانن باعث بهبود تولید و فعالیت آنتیاکسیدانی شیر میشود. بنابراین، گلبرگ زعفران بهعنوان یک محصول فرعی ارزان قیمت با خواص آنتیاکسیدانی بالا، میتواند در تغذیه نشخوارکنندگان کوچک برای افزایش سلامت و غنی سازی محصولات آنها استفاده شود.