نقش هدف‌های اجتماعی به عنوان یک متغیر شناخت اجتماعی در رفتاراطلاعاتی

Abstract

مقدمه: رفتار اطلاعاتی، فرایندی تعاملی است که در آن اغلب افراد پس از احساس نیاز اطلاعاتی برای ارضای آن اقداماتی انجام می‌دهند. فرد در چهارچوب شناخت اجتماعی به انجام رفتار اطلاعاتی خاص مبادرت می‌کند. درک و شناخت متغیرهای شناخت اجتماعی و بررسی نقش آن‌ها منجر به ارتقای رفتار اطلاعاتی افراد و جامعه و نیل به یک جامعه اطلاعاتی خواهد شد. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش هدف‌های اجتماعی به‌عنوان یک متغیر شناخت اجتماعی در رفتار اطلاعاتی است. روش‌شناسی: این پژوهش توصیفی بر روی دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری شاغل به تحصیل در نیمسال اول 1395-1396 در دانشگاه‏ فردوسی مشهد (384 نفر) انجام شد. روش نمونه‌گیری، تصادفی طبقه‌ای نسبتی و روش گردآوری داده‌ها نیز از طریق پرسش‌نامه محقق ساخته چاپی بود. یافته‌ها: میزان میانگین هدف‌های اجتماعی در رفتار اطلاعاتی کاربران از حد متوسط بیشتر بود. همچنین حوزه تحصیلی آزمودنی‌ها نقشی در میزان هدف‌های اجتماعی مرتبط با رفتار اطلاعاتی کاربران نداشت؛ اما مقطع تحصیلی و جنسیت بر نمره آزمودنی‌ها دارای نقش بود. در میان مؤلفه‌های هدف‌های اجتماعی، نگرانی اجتماعی کمترین نمره را کسب کرده و این نمره کمتر از حد متوسط بوده است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد، میزان میانگین هدف‌های اجتماعی در رفتار اطلاعاتی از حد متوسط بیشتر بود. همچنین حوزه تحصیلی آزمودنی‌ها در میزان هدف‌های اجتماعی در رفتار اطلاعاتی آن‌ها مؤثر نبوده و میان نمره آزمودنی‌های حوزه چهارگانه (علوم انسانی، علوم پایه، علوم مهندسی و کشاورزی) تفاوت معنادار نبود؛ اما مقطع تحصیلی و جنسیت بر نمره آزمودنی‌ها در هدف‌های اجتماعی مؤثر بود.