Authors | فاطمه جهانی شکیب |
---|---|
Journal | مرتع و آبخیزداری |
Page number | ۴۹۱-۵۰۵ |
Serial number | ۷۷ |
Volume number | ۴ |
Paper Type | Full Paper |
Published At | ۲۰۲۵ |
Journal Grade | Scientific - research |
Journal Type | Typographic |
Journal Country | Iran, Islamic Republic Of |
Journal Index | isc |
Abstract
همواره برقراری موازنه بین حفاظت و بهرهبرداری از خدمات اکوسیستم یکی چالشهای اساسی مدیریت سرزمین است. در این زمینه تعیین کمیت خدمات اکوسیستمی و ارزشگذاری آن جهت کاهش اثرات فعالیتهای انسانی میتواند راهگشا باشد. یکی از خدمات ارزشمند اکوسیستمی که با فشار بالای بهرهبرداری مواجه است، کیفیت رویشگاه است. در مطالعه حاضر جهت ارزشگذاری کیفیت رویشگاه در استان کرمان، یکی از کارکردهای مصرفی آن که تولید گیاهان دارویی است در نظر گرفته شد. روش به کار رفته جهت مدلسازی InVEST بوده که ورودیهای آن لایههای منابع تخریب، کاربری اراضی و جداول منابع تهدید و حساسیت است و نقشه کیفیت رویشگاه به عنوان خروجی آن دارای ارزشهایی در دامنه 0 تا 1 است. ارزشگذاری لایه خدمت رویشگاه با توجه به قیمت برداشت مجاز گیاهان دارویی مرتعی انجام شد. نتایج نشان داد که باارزشترین رویشگاهها عمدتاً دارای پوشش اراضی مراتع پرتراکم است. کانونهای داغ رویشگاهی استخراج شده با الگوریتم شکست طبیعی جنک نشان داد که مساحت آنها 3.358.768 هکتار بوده که 37 درصد از اراضی مرتعی و یک درصد از مساحت کل استان را شامل میشود. همچنین کانونهای داغ با توجه به مقدار شاخص جهانی Moran به طور معنیداری دارای پراکنش خوشهای هستند (z-score= 1328.83 , p-value=0.00). نتایج ارزشگذاری نشان داد که ارزش کل مراتع استان بیش از 32 میلیارد تومان است که سهم مراتع کمتراکم 12053925412 و مراتع پرتراکم 19948204105 تومان است. نتایج این مطالعه میتواند به عنوان یک ابزار پشتیبانی تصمیمگیری موثر برای اولویتبندی مناطق برای اقدامات حفاظتی و مدیریت در تمام استان استفاده شود.
tags: خدمت اکوسیستمی رویشگاه گیاهان دارویی InVEST