مقایسه دقت روش های پیکسل مبنا و شئ گرا در طبقه بندی کاربری اراضی (مطالعه موردی: حوضه سملقان)

Abstract

برنامه‌ریزی و استفاده بهینه از منابع و کنترل و مهار تغییرات غیر اصولی در آینده، نیازمند مطالعه میزان تغییرات و تخریب منابع می‌باشد. در واقع برنامه‌ریزان برای تصمیم‌گیری‌های اصولی، بایستی شناخت کاملی از کاربری اراضی، آشکارسازی، پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین به منظور مدیریت بهتر منابع طبیعی در بلندمدت داشته باشند. این مطالعه با هدف ارزیابی صحت الگوریتم‌های مختلف طبقه‌بندی نظارت شده پیکسل‌مبنا و شئ‌گرا در استخراج کاربری اراضی حوضه سملقان در سه مقطع زمانی 1987، 2002 و 2019 انجام شد. نتایج نشان داد که الگوریتم‌های ماشین بردار پشتیبان برای تصاویر سال‌های 1987 و 2019 و شبکه عصب برای تصویر سال 2002 در روش طبقه‌بندی پیکسل مبنا از بیشترین مقدار صحت کلی و ضریب کاپا برخوردار می‌باشد. همچنین، واضح‌ترین تغییری که با مقایسه نقشه‌های کاربری تهیه شده مشاهده می‌شود، تغییر سطح کاربری‌ها با رشد مناطق مسکونی، دیم و جنگل است و این گسترش به صورت مستمری با کاهش کاربری مرتعی همراه بوده است. بدینصورت که از سال 1987 تا سال 2019 مساحت کاربری مسکونی بیش از 197/9 کیلومتر مربع و اراضی دیم در طی این سال‌ها به میزان 89/130 کیلومتر مربع و جنگل 92/118 کیلومتر مربع افزایش، اراضی کشاورزی آبی نیز 45/44 کیلومتر مربع افزایش و کاربری مرتع نیز به میزان 3/272 کیلومتر مربع کاهش یافته است.