پیش‌بینی و کنترل میزان برگشت فنری در فرآیند شکل‌دهی ورق فولاد آلیاژی در بدنه خودرو با استفاده از شبکه عصبی

Abstract

شکل‌دهی فلزات شامل دسته وسیعی از فرایندهای ساخت است که در آن از تغییر شکل‌های بزرگ و مومسان برای تغییر فرم قطعات فلزی استفاده می‌شود. هدف از تحقیق حاضر پیش‌بینی و کنترل مقدار برگشت فنری ورق فولاد آلیاژی به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل موثر در فرآیندهای شکل‌دهی است. از آنجا که رابطه بین پارامترهای مؤثر و مقدار برگشت فنری دارای پیچیدگی خاص خود بوده و غیرخطی است و از طرف دیگر تعداد پارامترهای موثر در میزان برگشت فنری زیاد است، امکان به دست آوردن رابطه تحلیلی را تقریباً غیر‌ممکن کرده است. برای این منظور از تعدادی آزمایش تجربی انجام شده بر روی ورق فولادی آلیاژی و در دسترس کمک گرفته شده است. این ورق کاربرد وسیعی در صنعت خودرو به ویژه قسمت بدنه داشته و دلیل انتخاب آن کاربرد زیاد در صنعت بوده است. در پژوهش حاضر، برای تعیین نحوه وابستگی میزان برگشت فنری بر روی متغیرهای طراحی شامل قطر ابزار، گام محوری، سرعت پیشروی و سرعت چرخش ابزار از شبکه عصبی استفاده شده است. در ادامه بررسی چندین شبکه با مشخصات مختلف آموزش داده شده و در نهایت ارائه بهترین مدل پیش‌بینی از برگشت فنری بر حسب متغیرهای طراحی ارائه شده است. مقایسه نتایج گرفته شده از شبکه عصبی و آزمایشات تجربی حاکی از دقت بالای شبکه عصبی آموزش دیده شده است به‌گونه‌ای که حداکثر میزان خطای پیش‌بینی برگشت فنری حدود شش درصد به دست آمد.