بررسی اثرات سطوح مختلف کنجاله سویای انبارشده بر عملکرد تولیدی و کیفیت تخم مرغ های تخم گذار

چکیده مقاله

مقدمه: در بعضی مواقع، مقادیر قابل توجهی دانه سویای وارداتی به مدت طولانی در انبارهای گمرک بنادر کشور ذخیره می شود. کنجاله حاصل از این دانه‌ها از نظر رنگ ظاهری تیره‌تر از سایر کنجاله‌های سویا می‌باشد و ممکن است استفاده از این نوع کنجاله‌ها، دارای اثرات مضر بر سلامتی و عملکرد تولیدی پرنده باشد. لذا، هدف این مطالعه بررسی تأثیر جایگزینی سطوح مختلف کنجاله سویای حاصل از دانه‌های وارداتی با انبارداری طولانی در مقایسه با کنجاله سویای وارداتی بر عملکرد تولیدی مرغ‌های تخم‌گذار و خصوصیات کیفی تخم مرغ بود. مواد و روش ها: در این آزمایش از 375 قطعه مرغ تخم‌گذار تجاری سویه شیور در سن 34 هفتگی به مدت 12 هفته در قالب یک طرح کاملا تصادفی با پنج تیمار در پنج تکرار 15 قطعه‌ای استفاده شد. تیمارها شامل جایگزینی سطوح صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد کنجاله سویای انبار شده با کنجاله سویای وارداتی در جیره بود. در شروع آزمایش، سه نمونه از هر کنجاله آزمایشی به آزمایشگاه تجزیه خوراک دام ارسال شد. در طول دوره آزمایش، میانگین مصرف خوراک روزانه، درصد تولید تخم مرغ، میانگین وزن تخم مرغ و ضریب تبدیل خوراک اندازه گیری شد. برای بررسی خصوصیات کیفی تخم‌مرغ‌ها، هر چهار هفته یکبار 6 عدد تخم‌مرغ از هر تکرار انتخاب و به آزمایشگاه منتقل شد. وزن تخم‌مرغ، شاخص شکل، شاخص زرده، واحد هاو، وزن و وزن نسبی پوسته، زرده و سفیده ، طول و عرض تخم‌مرغ، ارتفاع و قطر زرده و همچنین ارتفاع سفیده اندازه‌‌گیری شد. میزان پراکسیداسیون لیپیدی زرده بر مبنای میلی‌گرم مالون‌دی‌آلدئید در کیلوگرم زرده محاسبه شد. نتایج و بحث: نتایج آزمایشگاهی نشان داد که میزان پروتئین خام کنجاله انبار شده (6/44 درصد)، 5/3 درصد بیشتر از میزان پروتئین کنجاله معمولی (1/41 درصد) بود که می‌تواند ناشی از تفاوت در منبع، مرحله برداشت، نوع و روش فرآوری و ذخیره‌سازی باشد. درصد عصاره اتری کنجاله سویای وارداتی 93/0 درصد اما کنجاله سویای انبار شده، سطح بالاتری از عصاره اتری را نشان داد (36/1 درصد). فعالیت آنزیم اوره‌آز در کنجاله سویای انبار شده 1/0 و در کنجاله سویای وارداتی 7/1 گزارش شد. نتایج آزمایش نشان داد که جایگزین نمودن سطوح مختلف کنجاله سویای انبار شده با کنجاله سویای وارداتی، تفاوت معنی‌داری بر میانگین خوراک مصرفی، درصد تولید تخم‌مرغ، وزن توده تخم‌مرغ و وزن تخم‌مرغ و ضریب تبدیل خوراک نداشت. در کل دوره آزمایش واحد هاو، استحکام و ضخامت پوسته، رنگ و شاخص زرده، درصد وزنی سفیده، زرده و پوسته تحت تاثیر تیمارهای آزمایش قرار نگرفت. جایگزینی کنجاله سویای انبار شده در سطح 100 درصد، باعث افزایش میزان غلظت مالون‌دی‌آلدئید در زرده گردید (05/0 > P). استفاده از کنجاله سویای انبار شده در جیره مرغ‌های تخم‌گذار تجاری تا سطح 75 درصد کنجاله سویای وارداتی، تاثیر منفی بر عملکرد تولیدی و خصوصیات کیفی تخم‌مرغ تولیدی نداشت. نتیجه گیری کلی: به طور کلی، در شرایطی که کنجاله سویای حاصل از دانه‌های با انبارداری طولانی به بازار عرضه شود، می توان با بررسی خصوصیات شیمیایی آن به ویژه میزان پروتئین خام و پروتئین غیرقابل دسترس، جایگزین کنجاله سویای جیره نمود.