تأثیر تغذیه بیوچار معدنی بر عملکرد رشد، قابلیت هضم مواد مغذی، فراسنجه های خونی و تخمیری‏ گوساله های ‏از ‏شیرگرفته هلشتاین

Abstract

چکیده سابقه و هدف: بیوچار یکی از ترکیبات کربنی می‌باشد که ‏جایگزینی مناسب برای برخی از افزودنی‌های خوراکی از ‏جمله آنتی-‏بیوتیک‌ها ‏معرفی شده است. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر استفاده از سطوح مختلف یک نوع بیوچار معدنی از معدن بیوچار ‏کوهبنان کرمان ‏بر عملکرد رشد، قابلیت هضم مواد مغذی، برخی از فراسنجه‌های خونی و تخمیری شکمبه گوساله‌های از شیرگرفته ‏هلشتاین بود. ‏ مواد و روش‌ها: در مطالعه حاضر، از 40 رأس گوساله از شیرگرفته (نر و ماده) هلشتاین با میانگین سنی 7 ± 128 روز و میانگین ‏وزنی 4/0±‏‏4/99 کیلوگرم در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تیمار و 10 تکرار استفاده شد. جیره‌های آزمایشی شامل: 1) جیره پایه فاقد ‏بیوچار معدنی (جیره شاهد)، 2) جیره پایه به همراه 33/0 ‏درصد بیوچار معدنی، 3) جیره پایه به همراه 66/0 درصد ‏بیوچار معدنی، 4) ‏جیره پایه به همراه 1 درصد بیوچار معدنی(همگی براساس درصدی از ماده خشک جیره) بود. دو هفته دوره عادت‌پذیری در نظر ‏گرفته شد. گوساله‌های از شیرگرفته شده در هنگام ورود به طرح توزین شدند و وزن کشی هر دو هفته یک بار تا پایان آزمایش تکرار ‏شد. گوساله‌ها در جایگاه‌های انفرادی نگهداری ‏و به مدت سه ماه با جیره‌های آزمایشی ‏تغذیه شدند. در طول آزمایش خوراک ‏مصرفی سه بار در روز در حد مصرف اختیاری در اختیار گوساله‌ها قرار گرفت. میزان مصرف خوراک به‌صورت روزانه‏ اندازه‌گیری ‏شد و میانگین ‏افزایش وزن روزانه، میانگین مصرف خوراک و بازده تبدیل خوراک محاسبه گردید‏. در پایان آزمایش از سیاهرگ گردنی‎ ‎گوساله‌ها نمونه خون تهیه و فراسنجه‌های‎ ‎خونی‎ ‎شامل‎ ‎نیتروژن‎ ‎اوره‌ای،‎ ‎گلوکز،‎ ‎پروتئین‎ ‎کل‎ ‎و‎ ‎تری‌گلیسرید،‎ ‎آلبومین،‎‏ آلانین ‏آمینوترانسفراز، ‏آسپارتات ترانس آمیناز‎،‎‏ لیپوپروتئین با چگالی خیلی پایین، لیپوپروتئین با چگالی پایین ‏و ‏لیپوپروتئین با چگالی بالا تعیین ‏شد.‏ همچنین در پایان آزمایش قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی، پروتئین خام، فیبر نامحلول در شوینده خنثی،‎pH ‎‏ و غلظت ‏‎نیتروژن‎ ‎‎آمونیاکی مایع شکمبه اندازه‌گیری شد. ‏ یافته‌ها: نتایج نشان داد‏ استفاده از بیوچار معدنی در تغذیه گوساله‌های از شیرگرفته روی مصرف ماده خشک، ‏افزایش وزن روزانه، ‏افزایش وزن کل ‏و میانگین بازده تبدیل خوراک تأثیر معنی‌داری نداشت. بالاترین ‏قابلیت هضم ‏ظاهری ماده خشک، ماده آلی، پروتئین و ‏فیبر نامحلول در شوینده خنثی مربوط به ‏گوساله‌های تغذیه ‏شده با جیره حاوی یک درصد بیوچار بود (05/0>‏P‏).‏ غلظت گلوکز، اوره ‏و ‏لیپوپروتئینهای با چگالی بالا‏‎ ‎در خون گوساله‌های تغذیه شده با جیره حاوی یک درصد بیوچار ‏بالاتر از گوساله‌های گروه شاهد بود ‏‏(05/0>‏P‏). غلظت ‏کلسترول،‎ ‎تری‌گلیسرید، آسپارتات ترانس‎ ‎آمیناز، آلانین آمینوترانسفراز، آلبومین، ‏پروتئین کل، لیپوپروتئینهای با‎ ‎چگالی خیلی پایین، لیپوپروتئینهای با چگالی پایین، گاماگلوبولین بین گروه‌های آزمایشی تفاوت معنی‌داری نداشت. ‏همچنین گوساله-‏های تغذیه شده با جیره حاوی یک درصد بیوچار ‏نسبت به گروه شاهد نیتروژن آمونیاکی بیشتر و ‏pH‏ شکمبه کمتری ‏داشت‎ ‎‏(05/0>‏P‏). ‏ ‏نتیجه‌گیری: به‌طور کلی نتایج این آزمایش نشان داد که استفاده از یک ‏درصد بیوچار معدنی در جیره گوساله‎‏‌های از شیرگرفته هلشتاین ‏می‌تواند اثرات مثبتی بر قابلیت هضم و برخی از فراسنجه‌های خونی و تخمیری شکمبه داشته باشد.‏