الگویابی در تحلیل پوششی داده ها با رویکرد کارایی ارزش

Abstract

مدلهای اساسی تحلیل پوششی دادهها به طور ذاتی بدون ارجحیت هستند، به این مفهوم که در این مدلها اهمیت کلیه ورودیها و خروجیها و نیز اهمیت همه واحدهای تصمیمگیرنده تحت ارزیابی یکسان در نظر گرفته میشود. این ویژگی علیرغم مزیتهای آن دارای نقاط ضعف نیز میباشد. از این رو موضوع دخیل نمودن ارجحیتهای مدیر در فرآیند ارزیابی و تحلیل عملکرد واحدهای تصمیمگیرنده به عنوان یک مساله مهم تاکنون توسط بسیاری از پژوهشگران مورد بررسی قرار گرفته است. یکی از راهکارهای وارد نمودن ارجحیتهای مدیر در فرآیند ارزیابی واحدهای تصمیمگیرنده روش کارایی ارزش است که ارزیابی واحدهای تصمیمگیرنده را در مقایسه با واحد تصمیمگیرنده دارای بیشترین ارجحیت انجام میدهد. از طرف دیگر بحث الگویابی یکی از موضوعات حائز اهمیت در تحلیل پوششی دادهها است، چرا که بدین طریق میتوان برای هر واحد ناکارا یک واحد الگو را که روی مرز کارایی قرار داشته و جهت بهبود عملکرد را برای آن واحد ناکارا تعیین میکند، مشخص نمود. در این مقاله موضوع الگویابی در تحلیل پوششی دادهها مبتنی بر مفهوم کارایی ارزش بررسی میشود، بدین صورت که در فرآیند الگویابی نقش واحد با بیشترین ارجحیت لحاظ شده و برای هر واحد ناکارای ارزش یک واحد الگو که روی مرز شدنی کارای ارزش قرار دارد، تعیین میشود. همچنین نقاط قوت و ضعف این روش مورد بحث قرار میگیرد. در نهایت مدل الگویابی پیشنهاد شده بر روی دادههای یک مثال واقعی اجرا شده و نتایج حاصل تحلیل میشوند.