تحلیل تیپ و دگردیسی¬ شخصیت قهرمان و اشخاص رمان هستی بر پایۀ نظریۀ انیاگرام

چکیده مقاله

یکی از مهم‌ترین موضوعات در نقد رمان تحلیل تیپ شخصیتی قهرمان و اشخاص داستان است. گاه شخصیت قهرمان و اشخاص دچار دگرگونی می شود. اگر این دگرگونی سیر تکاملی داشته باشد با الهام از علوم طبیعی دگردیسی شخصیت خوانده می¬ شود که در آن قهرمان یا شخصیتها حائز تیپ برتر می¬شوند. در این پژوهش توصیفی- تحلیلی دگردیسی تیپ قهرمان و شخصیت های اصلی رمان هستی اثر فرهاد حسن¬زاده از دیدگاه انیاگرام تحلیل شده است. یافته¬های این پژوهش نشان می¬دهد که هستی، قهرمان داستان، پیشفرضهای اجتماعی و هنجارهای کلیشه¬ای جنس خود را به تعلیق درمی¬آورد و در چالشی همه¬جانبه با امداد مادر، خاله و دایی بر مشکلات غلبه می¬کند و با تکمیل مرحلۀ دگردیسی به قهرمان و ناجی خانواده و اجتماعش تبدیل می¬شود. با تحلیل عناصر شخصیت¬شناختی هستی و تطبیق آن با نظریۀ اینیاگرام، «هستی»، دختری دارای ویژگیهای تیپ 4 است که بعد از حوادث داستان به سمت بال 3 می¬رود. مادر، خاله و دایی هستی تیپ شخصیتی2 دارند و از آغاز تا پایان داستان تیپ شخصیت خود را حتی با تغییر شرایط و شروع جنگ حفظ می-کنند. پدر هستی فردی دارای تیپ 1 ناسالم است که با آرامش به سمت تیپ 7 خوشخو دگردیسی می¬یابد.