بررسی نمادها و آیین‌های تشرف در خسرو و شیرین نظامی

Abstract

آیین‌های تشرف مناسکی هستند که فرد با گذر از آنها به رشد و بالندگی درونی می‌رسد و با رهایی از منِ پیشین خود می‌تواند با شخصیتی پالایش‌یافته و نگاهی تازه و متعالی به مرحلة بعدی حیات خویش قدم بگذارد. داستان خسرو و شیرین به روایت نظامی، بسیاری از نمادها و آیین­های تشرف و پاگشایی را به نمایش می­گذارد. این پژوهش که به روش توصیفی - تحلیلی انجام شده‌است، بر آن است تا به شناسایی و تبیین نمادها و آیین‌های تشرف قهرمانان در منظومة خسرو و شیرین نظامی بپردازد. بر اساس یافته‌های تحقیق، انواع مراسم پاگشایی و آشناسازی، مانند نذر و دعا، نام‌گذاری، پرستاری آیینی، آموزش، سفر، آزمون، ریاضت، خلوت‌گزینی، شست‌و‌شوی آیینی، رازآموزی، تشییع و تدفین و... و مراحل سه­ گانۀ آن (گسست، گذار و پیوست) را می‌توان در مقاطع چهارگانۀ زندگی (تولد، بلوغ، ازدواج/ پادشاهی و مرگ) دو قهرمان اصلی این داستان (خسرو و شیرین) مشاهده کرد.