شهرنشینی و ناامنی غذایی: بررسی چالش ها و فرصتهای نوین آن با تأکید بر کشاورزی شهری (مورد مطالعه: شهر بیرجند(

چکیده مقاله

کم شدن جمعیت در روستاها و افزایش جمعیت شهرها به دوسوم جمعیت دنیا، سبب شده که بخش عمده‌ای از جمعیت تولیدکننده جهان به مصرف‌کننده تبدیل شوند. در ایرآن‌هم شهر بیرجند به تبعیت از سایر شهرهای کشور پس از دهه 1340 به دلیل تقویت نسبی زیرساخت‌های اقتصادی، بهبود نسبی وضعیت بهداشت روستایی و مهاجرت‌های درون منطقه‌ای، به‌سرعت توسعه پیدا کرد. فائو یکی از راه‌های مؤثر در واکنش به افزایش جمعیت شهرنشینان به‌ویژه در کشورهای درحال‌توسعه را کشاورزی شهری می‌داند. این تحقیق با روش توصیفی - تحلیلی به دنبال بررسی وضعیت امنیت غذایی شهر بیرجند و راهکاری برای مقابله با آن با رویکرد کشاورزی شهری است. جامعه آماری این تحقیق شامل دو گروه شهروندان، کارشناسان می‌باشد. تجزیه‌وتحلیل داده‌های تحقیق در دو بخش صورت گرفت. در بخش آمار توصیفی از طریق جدول توزیع فراوانی، میانگین، انحراف معیار و ضریب تغییرات به خلاصه‌سازی و تحلیل داده‌های توصیفی استفاده شد. در بخش آمار استنباطی نیز برای فرضیات تحقیق از آزمون دوجمله‌ای استفاده‌شده است. نتایج نشان می‌دهد در جامعه شهروندان امنیت غذایی در حد متوسط است و مقایسه سرانه مصرف مواد غذایی شهر بیرجند در قیاس با میانگین کشوری و بین‌المللی پایین می‌باشد. از نظر متخصصان، کشاورزی شهری در امنیت غذایی تأثیر زیادی دارد. آن‌ها معتقدند که کشاورزی شهری در محلات فقیرنشین که با کمبود مواد غذایی مواجه‌اند، می‌تواند به تنوع غذایی و رژیم غذایی سالم کمک نماید. همچنین کشاورزی شهری راه‌حلی برای کاهش تحریم‌های اقتصادی و بحران‌های غذایی حاصل از جنگ اوکراین و روسیه است. مزیت این پژوهش حاضر در این نکته است که چالش‌ها و فرصت‌های مستخرج شده، می‌تواند مبدأ شکل‌گیری ایده‌ها برای توسعه کسب‌وکارها و استارت‌اپ‌های مبتنی بر کشاورزی شهری در شهر بیرجند باشد.