نقش و تاثیر احساس تعلق مکانی انسان‌ها بر فرهنگ وقف

Abstract

مکان سبب ایجاد احساسات در ساکنان خود شده و در آن‌ها نوعی وابستگی ایجاد می‌کند که فرد حاضر است برای حفظ و ارتقاء مکانی که نسبت به آن احساس تعلق می‌کند حتی در برخی از مواقع از جان خود بگذرد این احساس دارای سطوح مختلف است که از سطح محلی تا سطح ملی را شامل می‌شود و سبب انسجام و همبستگی ساکنان هر سطح نسبت به سطوح پایین‌تر و بالاتر می‌شود و فرد را وا می‌دارد برای حفظ این تمایز و به‌منظور ارضای حس تعلق مکانی وبرتری جویی خود، تمام یا بخشی از تلاش خود را برای ارتقاء و توسعه مکان سکونت خود مصروف کند . حس تعلق مکانی از گذشته بوده و علی‌رغم پیشرفت تکنولوژی که برخی آنرا در کاهش احساس تعلق مکانی موثر می‌دانند ، در آینده نیز ادامه خواهد داشت. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی به تبیین و تحلیل احساس تعلق مکانی انسان و نقش آن در نحوه به‌کارگیری وقف پرداخته است. نتایج و یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که انسان‌ها بنا به احساس تعلق مکانی شدید به زادبوم خود اکثرا موقوفات خود را به این مکان‌های جغرافیایی اختصاص می‌دهند. دلایلی همچون حس جاودانگی همیشگی، احساس دین نسبت به سرزمین مادری، تاثیر گذاری بر توسعه زادبوم خود و کمک به آینده بهتر فرزندان سرزمین مادری از مهم‌ترین عوامل اختصاص موقوفات به مکان جغرافیایی است که انسان‌ها نسبت به آن احساس تعلق شدید دارند. ازاین‌رو می‌توان عامل جغرافیایی همچون اهمیت زادبوم و تاثیر آن در نحوه وقف کردن را به‌عنوان یک موضوع مهم در جغرافیای وقف موردبررسی قرارداد. تحقیق حاضر تلاشی است در جهت دستیابی به علت این گزاره که « چرا اکثر موقوفات مسلمانان به مکان جغرافیایی که در آنجا متولد می‌شوند اختصاص می‌یابد» .