طبقه بندی مرزهای جغرافیایی ایران با کشورهای همسایه بر مبنای نظریه باگز

چکیده مقاله

از نظر روابط بین الملل مرزها یکی از عوامل بوجود آورنده دوستی و یا خصومت بین دولت ها و ملت ها محسوب می شود و به همین جهت از مسائل مهم مورد مطالعه در جغرافیای سیاسی است. در مورد طبقه بندی مرزها نظریات متفاوتی وجود دارد. هارتشورن و باگز هر کدام طبقه بندی های مختلفی از انواع مرزها ارائه داده اند. اما مطالعه و بررسی مدونی که مرزهای جمهوری اسلامی ایران با کشورهای همسایه را بر مبنای چنین نظریه هایی طبقه بندی کرده باشند وجود ندارد. تحقیق حاضر با استفاده از نقشه و در طول 100 کیلومتر به 100 کیلومتر مرزهای ایران را بر مبنای نظریه باگز که شامل مرزهای فیزیوگرافیک، انسانی- جغرافیایی، هندسی و ترکیبی می باشد مورد بررسی قرار داده است. نتایج و یافته های تحقیق حاکی از آن است که اکثر مرزهای ایران با کشورهای همسایه به جزء دو مورد مرزهای انسانی – جغرافیایی که در مرزهای شمالی ( بیله سوار اردبیل) و مرزهای شرقی ( مزارع روستایی میرجاوه) و چند مورد مرزهای هندسی که در مرزهای شرقی ایران وجود دارند، از نوع فیزیوگرافیک هستند . نکته حائز اهمیت در مورد مرزهای فیزیوگرافیک ایران این است که بیشتر عوارض رودخانه ای ، دریاچه ها و خط الراس و خط القعر کوه ها به عنوان نقاط مرزی تعیین شده اند و حاکی از نقش جبر جغرافیایی در تعیین ، تحدید و تثبیت مرزهای ایران است.