آسیب شناسی چالش های قومیتی حکومت مرکزی و تاثیر آن در امر کشورداری (شناسایی عوامل اقتصادی با تاکید بر قوم بلوچ)

چکیده مقاله

اقتصاد و مسائل مرتبط با آن به صورت های مختلف در اتحاد و انسجام فضاهای جغرافیایی می¬تواند اثر گذار باشد. به نحوی که میتوان اقتصاد و مناسبات اقتصادی را یکی از رشته های اصلی پیوند دهی بین افراد، گروه ها، قومیت ها و حتی ملت ها به حساب آورد. در جهت مقابل نیز شاید بتوان گفت عدم توجه به اقتصاد و مسائل اقتصادی در فضاهای جغرافیایی همچون کشورها می تواند زمینه ساز ایجاد چالش های متعدد و واگرایی را به ویژه در کشورهایی که دارای تنوع قومیتی است، را فراهم آورد. در این میان کشور جمهوری اسلامی ایران متشکل یافته از مجموعه فرهنگ‌های متنوع و مختلف بلوچ، کرد، آذری، فارس، عرب و ... است. سکونت قومیت¬های ایرانی عمدتاً در مناطق مرزی و هم جوار با کشور هم زبان خود، زمینه مناسبی را برای وقوع بحران‌های قومی فراهم می¬آورد، قوم بلوچ یکی از اقوام ایرانی است که طی یک قرن گذشته چالش¬های گسترده¬ای را با حکومت مرکزی ایران داشته که منجر به بروز و رشد اندیشه¬های واگرایانه در بین این گروه قومی شده است. تحقیق حاضر با رویکرد توصیفی تحلیلی و روش نمونه¬گیری هدفمند بر اساس جامعه آماری متخصصین دانشگاهی آشنا به مسائل سیاسی و اقتصادی قوم بلوچ و با هدف کاربردی به بررسی عوامل اقتصادی و سیاسی مؤثر بر واگرایی قوم بلوچ پرداخته است. نتایج تحقیق نشان داد که در بین عوامل اقتصادی پنج عامل: 1- میزان درآمد گروه قومی نسبت به سایر شهروندان کشور 2- کم‌توجهی اقتصاد کلان به منطقه موردمطالعه 3- میزان دسترسی به امکانات و خدمات 4- وجود و گسترش فقر در میان گروه قومی (نسبت به فراسوی مرز) 5- وضعیت شاخص¬های توسعه و فقر انسانی بیشترین تأثیر را بر واگرایی قومیت بلوچ در ایران داشته¬اند.