مقایسه تطبیقی آراء علامه طباطبایی با آراء مستشرقان در زمینه ممنوعیت نوشتن حدیث در سده اول

Abstract

علم حدیث ازجمله علومی است که در سده‌های نخستین جهان اسلام شکل گرفته است. این شاخه از علم ازآن‌جهت که در ارتباط مستقیم با علم فقه قرار داشته است، از اهمیت بسزایی در اسلام برخوردار بوده و هست. ازجمله پدیده‌هایی که در این حوزه رخ داده است و امروزه پدیده‌ای ناخوشایند تلقی می‌شود، بحث از ممنوعیت کتابت احادیث است که بر یکی دو قرن اول تاریخ تفکر حدیثی در جهان اسلام سایه افکنده است. بررسی علل و عوامل این ممنوعیت به همان اندازه که بررسی ارتباط دین و علم، مهم است، برخوردار از اهمیت می‌باشد. همانند هر اندیشمندی در حوزه علم حدیث، علامه طباطبایی نیز در مواضع متعددی به این بحث پرداخته است. در نوشتار حاضر به گزارش نقطه نظرات علامه در این بحث خواهیم پرداخت تا تصویر روشنی از گمانه‌زنی‌های ایشان در باب علل، انگیزه‌ها، عواقب و پیامدهای آن به دست آید. در این راستا مقایسه‌هایی نیز میان نظرات ایشان و برخی دیگر از محققان این حوزه خواهد شد.