تحلیل چندزمانۀ تأثیر گردوغبار صنعتی کارخانۀ سیمان مازندران بر پوشش جنگلی اطراف آن

چکیده مقاله

هدف این پژوهش، بررسی تأثیر گردوغبارهای صنعتی با تحلیل شاخص چند‌زمانۀ پوشش گیاهی NDVI استخراج‌شده از تصاویر ماهواره‌ای لندست در محدودۀ جنگلی زرندین در بخش سه طرح جنگلداری نکا- ظالمرود از جنگل‌های هیرکانی شمال کشور بود. بدین منظور، مطابق با موقعیت پیکسل‌های محصولات مودیس چهار پیکسل 250 متری متأثر از گردوغبار صنعتی در نزدیکی کانون گردوغبار در بازدیدهای میدانی شناسایی و انتخاب شد. مقدار همبستگی برای شاخص EVI و شاخص SPI با تأخیر زمانی هفت‌ماهه، 15/0 و برای شاخص NDVI با تأخیر زمانی هشت‌ماهه، 13/0 و غیرمعنادار بود. تحلیل شاخص NDVI در فواصل مختلف (کمتر از 800 متر تا بیشتر از 2000 متر) از کانون آلودگی در طول سال‌های دسترسی به تصاویر لندست (1972 تا 2017 میلادی) روند کاهشی را نشان داد. نتایج رگرسیون خطی سادۀ شاخص NDVI و زمان در فواصل مختلف از کانون آلودگی نشان داد که گذشت زمان با تغییرات شاخص NDVI در فاصلۀ کمتر از 800 متر از کانون آلودگی رابطۀ معکوس (ضریب تبیین رگرسیون 837/0) داشت. با افزایش فاصله از کانون آلودگی، تغییرات شاخص NDVI در طول زمان کمتر شد، به‌طوری که در فاصلۀ بیشتر از 2000 متر، ضریب تبیین رگرسیون بین زمان و تغییرات شاخص NDVI به صفر رسید. با توجه به ناچیز بودن تأثیر خشکسالی و تغییرات کمّی پوشش گیاهی در محدودۀ مطالعاتی، نتایج تحقیق می‌تواند بیانگر تأثیر گردوغبار صنعتی در ایجاد تنش پوشش گیاهی جنگلی در اطراف کارخانۀ سیمان مازندران باشد.