مدل¬سازی عددی طرح تغذیه مصنوعی آبخوان آزاد با استفاده از روش تحلیل هم¬هندسی

چکیده مقاله

در حال حاضر برداشت¬های بی¬رویه از منابع آب زیرزمینی، سبب افت تراز آبخوان¬ها به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک گردیده است که امروزه یکی از راهکارهای بهبود تراز آبخوان¬ها استفاده از طرح¬های تغذیه مصنوعی می¬باشد. این مطالعه با هدف شبیه¬سازی عددی طرح تغذیه مصنوعی دشت بیرجند از طریق احداث چاه¬های تزریق با استفاده از مدل عددی تحلیل هم¬هندسی انجام گردید. در این راستا ابتدا از یک مثال استاندارد با دو حلقه چاه برداشت با دبی 85/1142 و 57/1428 مترمکعب بر روز جهت شبیه¬سازی تراز سطح ایستابی در مدت 210 روز استفاده گردید. پس از ارزیابی صحت مدل، تراز سطح ایستابی قبل از تزریق براساس شرایط موجود و پس از تزریق با استفاده از 20 حلقه چاه تزریق با دبی ثابت 44/7638 مترمکعب بر روز در 12 گام زمانی ماهانه در آبخوان آزاد دشت بیرجند شبیه¬سازی شد. مقایسه¬ی نتایج مدل تحلیل هم‌هندسی و حل تحلیلی در آبخوان استاندارد با معیارهای ارزیابی برآورد شده معادل 0096/0-ME=، 0111/0MAE= و 0146/0RMSE= و نیز در آبخوان آزاد دشت بیرجند با معیارهای ارزیابی 033/0-ME=، 372/0MAE= و 229/0RMSE= بر صحت مدل در شبیه¬سازی تراز سطح ایستابی قبل از تزریق دلالت دارد. همچنین پس از شبیه¬سازی طرح احداث چاه¬های تزریق، با درونیابی تراز به دست آمده در نقاط کنترلی در محل 10 حلقه چاه¬ مشاهده¬ای موجود در آبخوان، نتایج در پایان دوره¬ی شبیه¬سازی افزایش تراز سطح ایستابی را حداکثر به میزان 53/60 سانتی-متر در چاه مشاهده‌ای شماره 2 و حداقل به میزان 25/1 سانتی¬متر در چاه مشاهده¬ای شماره 9 نشان می¬دهد.