وقف اموال فکری از دیدگاه فقه و حقوق

Abstract

در حوزه وقف علم، مصادیقی نظیر وقف مدرسه، کتاب و کتابخانه و مواردی از این قبیل در طول تاریخ وجود داشته است، لیکن به نظر می¬رسد وقف از جمله نهادهای حقوقی و اقتصادی مهم به شمار می¬رود که با توجه به مقتضیات زمان و مکان و شرایط و اوضاع و احوال روز باید دامنه آن را به سوی اموال جدیدی که به حوزه علم و دانش مربوط می¬شود، سوق داد که از جمله این اموال، اموال مربوط به حوزه مالیکت فکری است. ادعای عدم امکان وقف اموال فکری ناشی از این استدلال است که خصایص و ویژگی¬های اموال فکری باعث می¬شود که شرایط لازم (مالیت، عینیت، قابلیت قبض، دوام و قابلیت بقا در برابر انتفاع) برای موضوع وقف شدن را نداشته باشند. در حالیکه در این مقاله با بررسی توصیفی-تحلیلی شرایط مذکور، این نتیجه حاصل می¬شود که این مفاهیم، دارای حقیقت عرفیه هستند و عرف، در زمینه اموال فکری، این شرایط را موجود می¬داند.