یگانگی یا دو گانگی عاملیت و ساختار در آموزه های قرآن

Abstract

چکیده با عنایت به اختلاف آرا در زمینه عاملیت و ساختار، هدف این مقاله به دست آوردن نظر آیات الهی در این مورد است. که از طریق تحلیل محتوای کیفی تفاسیر آیات قرآن، کدگذاری و طبقه‌بندی مفاهیم و مقولات به‌دست‌آمده میسر گردیده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد، قرآن کریم انسان را تحت تأثیر ساختارهای اجتماعی می‌داند و در عین حال در آیات شریفه بسیاری «عمل» را سازنده شخصیت و هویت او می‌داند. از نظر قرآن کریم انسان همواره مسئول عمل خویش است و هیچ شرایطی از او سلب مسئولیت نمی‌کند. نتیجه آنکه در عین اینکه تأثیر ساختارها مسلم است، لکن عاملیت و عمل اصل غیر قابل خدشه به شمار می‌رود