حق بر آموزش جنسی کودکان و نوجوانان (نگاهی به اسناد بین المللی و حقوق ایران)

چکیده مقاله

حق بر آموزش جنسی هم یک حق اجتناب‌ناپذیر برای حفظ کرامت انسانی، استقلال و ارزشمندی فردی است و هم یک حق ضروری برای تحقق و بهره¬مندی از دیگر حقوق ازجمله حق بر سلامت. تحقق شایسته این حق بر عهده مکلفانی است که می¬بایست برای بهره-مندی افراد از آن تعهداتی را انجام دهند. از جمله والدین که نقش اساسی در این زمینه دارند. اما مسئولیت اصلی در این خصوص به‌عنوان بُعدی از حق بر آموزش، بر عهده دولت است. یافته‌های این پژوهش که به روش تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای صورت گرفته است نشان می‌دهد در ایران، اغلب مقررات موجود در این حوزه معطوف به مسئولیت دولت در ارائه آموزش‌های عمومی نوجوانان و جوانان در مورد خانواده است و به ندرت از آموزش جنسی به‌صورت خاص سخن رفته است. با توجه به ظرافت‌ها و ابعاد پیچیده متعدد در ارائه این آموزش‌ها، ضروری به نظر می‌رسد دولت با بهره‌گیری از سازوکارهای مختلف در دو عرصه گفتمان‌سازی و توانمندسازی عملیاتی به این مسئله مهم ورود جدی کند. در گفتمان‌سازی؛ باید توسعه مقررات‌گذاری و وضع استانداردهای شفاف برای آموزش جنسی توسط نهادهای ذیربط و تمرکز بر تدوین برنامه‌های آموزش رسمی مورد توجه قرار گیرد و در توانمندسازی عملیاتی ضروریست تا تخصیص منابع برای آموزش و حمایت از آموزش دهندگان و نیز طراحی و اجرای اقدامات پاسخگومحور سازنده برای ارزیابی و تعدیل برنامه‌های آموزش جنسی اجرایی شود.