بررسی تاثیر فرآیند همرفت هوا برروی میزان اکسیداسیون پیریت در دمپ باطله معدن مس سرچشمه

Abstract

میزان حضور اکسیژن در مجاورت کانی‌های سولفیدی، مهم‌ترین عامل کنترل‌کننده میزان اکسایش پیریت و تولید زهاب اسیدی است. بنابراین شناسایی نحوه انتقال اکسیژن به داخل دمپ‌¬های باطله در ارزیابی زیست محیطی بسیار اهمیت دارد. در این تحقیق، 30 نمونه از 6 ترانشه حفر شده در دمپ های باطله 19 و 31 معدن مس سرچشمه برداشت و با آزمایش ASTM-D2492 برای تعیین دقیق میزان پیریت، آزمایش pH‌خمیری و همچنین مشاهدات صحرایی، تاثیر فرآیند همرفت هوا در انتقال اکسیژن به مواد باطله، مورد بررسی قرار گرفت. با حفر ترانشه هایی تا عمق 5 متر، مجراهایی با شارش قوی هوای گرم و مرطوب در اعماق پایین تر از 3 متر مشاهده شد که در نمونه‌های مرتبط با آن، میزان رطوبت (25/8 و 43/13 درصد) و سولفات (5/4 و 02/7 درصد) بالا و در مقابل میزان پیریت (5/1 و 23/6 درصد) و pH (13/3 و 88/2) پایین می‌باشد. این مجراها باعث شده‌اند همرفت هوا از مواد درشت دانه کف و اطراف دمپ، فرآیند موثر در رساندن اکسیژن به پیریت باشد. تسلط این فرآیند باعث وفور اکسیژن، دمای بالا و ایجاد شرایط مناسب برای فعالیت باکتری‌های اکسید‌کننده پیریت شده که اکسایش پیریت با شدت بیشتر و تا اعماق پایین‌تر دمپ باطله‌‌ را به دنبال دارد.