بررسی واکنش فیزیولوژیک گونه های درختی به گرد و غبار صنعتی، بر مبنای محاسبه شاخص سطح برگ (LAI) در زیستگاههای جنگلی هیرکانی (مطالعه موردی، جنگل زرندین- مازندران)

چکیده مقاله

شاخص سطح برگ(LAI) به عنوان یک شاخص بوم شناختی از اهمیت زیادی در مطالعه و آگاهی از سلامت درختان و همچنین بررسی تنش در جنگل برخوردار است. در این مطالعه به صورت موردی، تاثیرات گرد و غبار های صنعتی بر روی سلامت گیاهان جنگلی در محدوده ای از جنگل های هیرکانی شمال کشور مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور از روش عکس برداری نیم کروی برای برآورد شاخص سطح برگ استفاده شده است. 8 خط نمونه در دو جهت، اطراف کانون گرد و غبار صنعتی، تا فاصله 600 متری و به تعداد 120 نمونه برداشت شد. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از روش تجزیۀ واریانس استفاده شده است. بین میانگین شاخص سطح برگ در سه سطح فاصله از کانون آلودگی اختلاف معناداری وجود داشت(p<0.05). نتایج حاصل از آزمون تعقیبی، به منظور مقایسه­ زوجی شاخص سطح برگ در سطوح مختلف فاصله از کانون گرد و غبار با استفاده از روش توکی نشان داد که میانگین شاخص سطح برگ در فاصله کمتر از 150 متر و در فاصلۀ بیشتر از 300 متر اختلاف معناداری با هم دارند. به منظور حذف اثر متغیرهای نوع گونه گیاهی و جهت باد غالب بر مقدار شاخص سطح برگ ، از تحلیل رگرسیون استفاده شد. نتایج رگرسیون سلسله مراتبیِ شاخص سطح برگ نشان داد که، متغیرهای زمینه­ای نوع گونۀ گیاهی و جهت باد غالب در پیش­بینی مقدار شاخص سطح برگ تاثیرگذار است و رگرسیون آن معنادار است. بررسی رابطه همبستگی بین طبقات فاصله از کانون گرد و غبار صنعتی و مقادیر میاشاخص سطح برگ(LAI) به عنوان یک شاخص بوم شناختی از اهمیت زیادی در مطالعه و آگاهی از سلامت درختان و همچنین بررسی تنش در جنگل برخوردار است. در این مطالعه به صورت موردی، تاثیرات گرد و غبار های صنعتی بر سلامت گیاهان جنگلی در محدوده ای از جنگل های هیرکانی شمال کشور مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور از روش عکس برداری نیم کروی برای برآورد شاخص سطح برگ استفاده شده است. 8 خط نمونه در دو جهت، اطراف کانون گرد و غبار صنعتی، تا فاصله 600 متری و به تعداد 120 نمونه برداشت شد. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از روش تجزیۀ واریانس[1] استفاده شده است. بین میانگین شاخص سطح برگ در سه سطح فاصله از کانون آلودگی اختلاف معناداری وجود داشت(p<0.05). نتایج حاصل از آزمون تعقیبی[2]، به منظور مقایسه­ زوجی شاخص سطح برگ در سطوح مختلف فاصله از کانون گرد و غبار با استفاده از روش توکی[3] نشان داد که میانگین شاخص سطح برگ در فاصله کمتر از 150 متر و در فاصلۀ بیشتر از 300 متر اختلاف معناداری با هم دارند. به منظور حذف اثر متغیرهای نوع گونه گیاهی و جهت باد غالب بر مقدار شاخص سطح برگ ، از تحلیل رگرسیون استفاده شد. نتایج رگرسیون سلسله مراتبیِ شاخص سطح برگ نشان داد که، متغیرهای زمینه­ای نوع گونۀ درختی و جهت باد غالب در پیش­بینی مقدار شاخص سطح برگ تاثیرگذار و رگرسیون آن معنادار است. بررسی رابطه همبستگی بین طبقات فاصله از کانون گرد و غبار صنعتی و مقادیر میانگین شاخص سطح برگ در نقاط برداشت زمینی ، نشان داد که بهترین رابطۀ برازش شده بین میانگین شاخص سطح برگ و طبقات فاصله 50 متری در جهت شرق این کانون و در امتداد باد غالب بر اساس مقدار برابر 0.847 با تابع توانی مثبت به دست آمد.