بررسی جایگاه صورت‌های فلکی منطقه‌البروج در آیین‌ها و باورهای عامیانه‌ی مردم ایران

چکیده مقاله

پژوهش در اعتقادات و باورهای اقوام گوناگون، جز با کنکاش در اسطوره¬ها و آیین¬های اولیه‌ی آن‌ها کامل و جامع نخواهد بود. تمدن‌های کهن با نگاه ویژه‌ی خود در جهت توجیه حوادث طبیعی پیرامون خود برمی‌آمدند. منطقه¬البروج و صورت¬های فلکی آن نیز به عنوان گروهی از اجرام سماوی در فرهنگ ایران، همواره به عنوان عناصر و عواملی برای انتقال سرنوشت بشر از آسمان به زمین تلقی می¬شده است. این باور را می¬توانیم در متون پهلوی به ¬جای مانده بیابیم و امتداد آن در متون تنجیمی و یا احکام نجوم در دوره¬ی اسلامی نیز قابل پیگیری است. بر این مبنا پرسش اصلی پژوهش ناظر بر جایگاه صورت¬های فلکی منطقه¬البروج در آیین¬ها و باورهای مردم ایران است. این پژوهش با رویکرد کیفی است که به روش توصیفی- تحلیلی و تطبیقی با استفاده از داده¬های کتابخانه¬ای و تصاویر مرتبط صورت گرفته است. در این متون نمادهای متفاوتی را به بروج دوازده¬گانه منتسب کرده¬اند و از آن‌ها نتایجی را برای اعمال روزمره¬ی مردمان گرفته¬اند و یا پیشگویی¬هایی را برای موارد مختلف از آن‌ها استنتاج کرده¬اند. به¬علاوه در برخی از باورها و رسومات عامیانه نیز ردپای صورت¬های فلکی منطقه¬البروج و اعتقادات بیرونی آن قابل تشخیص است. این پژوهش با رویکرد کیفی است که به روش توصیفی- تحلیلی و تطبیقی با استفاده از داده¬های کتابخانه¬ای و تصاویر مرتبط صورت گرفته است.