اثر غلظتهای اسید جیبرلیک و وزن بنه مادری بر فعالیت آنتی اکسیدانی و میزان متابولیتهای ثانویه زعفران

Abstract

مقاله پژوهشی: اثر غلظتهای اسید جیبرلیک و وزن بنه مادری بر فعالیت آنتیاکسیدانی و میزان متابولیتهای ثانویه زعفران (Crocus sativus L.) معصومه شاکری1، محمد حسین امینی فرد2*، محمد علی بهدانی3، سید جلال طباطبایی4 1- دانشجوی کارشناسیارشد علوم باغبانی، گرایش فیزیولوژی گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، ایران. 2- دانشیار گروه علوم باغبانی و مرکز پژوهشی گیاهان ویژه منطقه، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، ایران. 3- استاد گروه پژوهشی زعفران، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، ایران. 4- استاد گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد تهران، ایران. *نویسنده مسئول: mh.aminifard@birjand.ac.irEmail: تاریخ دریافت :24/05/96؛ تاریخ پذیرش :24/11/96 چکیده به منظور بررسی تأثیر غلظتهای هورمون پاشی با اسید جیبرلیک و وزن بنه مادری بر برخی صفات بیوشیمیایی و مواد مؤثره زعفران (Crocus sativus L.)،آزمایشی در سال زراعی 96-1395 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بیرجند اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح اسید جیبرلیک (صفر و 20 پیپیام) و سه سطح وزن بنه (4-1/0 ،8-1/4 و 12-1/8 گرم) با سه تکرار بودند. صفات مورد بررسی شامل: میزان آنتوسیانین گلبرگ و کلاله، فعالیت آنتی اکسیدانی، فنول،کروسین، پیکروکروسین و سافرانال کلاله زعفران بودند.نتایج، بیانگراثر معنیدار تیمارهای مورد بررسی، بر فعالیت آنتیاکسیدانی کلاله و گلبرگ و مواد مؤثره زعفران بود. بیشترین میزان فعالیت آنتیاکسیدانی (5/39 درصد) در تیمار مصرف اسید جیبرلیک بدست آمد، اما وزن بنه تأثیری بر فعالیت آنتیاکسیدانی نداشت. همچنین بیشترین میزان آنتوسیانین کلاله و گلبرگ (به ترتیب31/1 و 960/0 میلیگرم بر صد گرم وزن خشک) از تیمار بنههای با وزن 12-1/8گرم و کمترین (به ترتیب 039/1 و 679/0 میلیگرم بر صد گرم وزن خشک) از بنههای با وزن 4-1/0 گرم بدست آمد، هرچندتیمار اسید جیبرلیک تأثیری بر میزان آنتوسیانین گلبرگ نداشت. میزان فنول با مصرف اسید جیبرلیک افزایش داشت، بهطوریکه بیشترین میزان فنل (627/0میلیگرم در صد گرم وزن خشک) از بنههای با وزن 12-1/8گرم و کمترین آن از بنههای با وزن 4-1/0حاصل شد. نتایج مواد مؤثره زعفران نیز نشان داد که بالاترین مقدار سافرانال (56/32 درصد و ) پیکروسین (19/58 درصد) در تیمار مصرف اسید جیبرلیک مشاهده شد. همچنین اثر برهمکنش اسید جیبرلیک و وزن بنه بر میزان کروسین زعفران معنیدار گردید. بیشترین میزان کروسین (6/152درصد) از برهمکنش تیمار وزن بنه 12-1/8 گرم و مصرف اسید جیبرلیک بدست آمد. نتایج این تحقیق بیانگر اثرات سودمند کاربرد اسید جیبرلیک و بنههای بزرگتر بر بهبود صفات بیوشیمیایی و مواد مؤثره زعفران بود