تعیین مناطق مستعد سیلخیزی با استفاده از مدلهای تصمیمگیری چند معیاره در منطقه باقران بیرجند

Abstract

سیل در مناطق خشک و نیمه خشک به دلیل بارش های رگباری و کمبود پوشش گیاهی بیشتر اتفاق می افتد و باعث خسارت جانی و مالی زیادی در کل جهان می گردد. بنابراین تعیین مناطق مولد سیل و مناطق پرخطر می تواند کمک زیادی در مدیریت و کنترل سیل داشته باشد. این تحقیق برای تعیین مناطق مستعد سیلخیزی با استفاده از روش های تصمیم گیری چند معیاره در منطقه باقران شهرستان بیرجند استان خراسان جنوبی انجام گرفت. ابتدا 10 پارامتر موثر در سیلخیزی براساس نظرات کارشناسان انتخاب و با استفاده از روش های A H P و B W M اهمیت نسبی آنها بدست آمد. نتایج نشان داد پارامترهای شاخص رطوبت توپوگرافی و فاصله از آبراهه کمترین امتیاز را در هر دو روش A H P و B W M داشته اند، به طوریکه پارامتر باران با اهمیت نسبی 0.265 و 0.137 در روش های A H P و B W M بیشترین امتیاز را داشته است و بیشترین تاثیر را در پهنه بندی دارد. نتایج پهنه بندی به پنج کلاس خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد تقسیم شد که در هر دو روش کلاس زیاد بیشترین مساحت و کلاس خیلی کم کمترین مساحت داشته است. کلاس زیاد در روش B W M نزدیک به 48 در صد منطقه را شامل می‌شود که می‌تواند برای مناطق مسکونی شهر بیرجند در پایین دست خسارات جبران ناپذیری را بوجود بیاورد.