تعیین ارتباط دورپیوندی سیگنالهای هواشناسی و بارش در مناطق خشک

چکیده مقاله

روش دورپیوند از فنون مطالعه تغییرات پارامترها و پدیدههای آب و هوایی از طریق کشف روابط بین پدیدهها در مناطق دور است. در این مقاله به بررسی تعیین ارتباط بین بارش فصلی با سیگنالهای هواشناسی شامل شاخص چند متغیره انسو یا MEI ،SST s’NINO( 2+NINO1 ،NINO3 ، NINO4 و 4.NINO3 ،)NAO و SOI در ایستگاه هواشناسی سینوپتیک یزد طی دوره 1986 تا 2017 ،پرداخته شده است. تعیین همبستگیها در دو سطح بین بارشهای فصلی با ایجاد یک سال تأخیر و بدون ایجاد تاخیر در سری زمانی فصلی سیگنالهای هواشناسی صورت پذیرفت. در ادامه و با استفاده از روش رگرسیون بر مبنای مدل حداقل مربعات جزئی )PLSR ،)اقدام به پیشبینی بارش فصلی گردید. نتایج نشان داد مقادیر همبستگی قابل توجهی بین بارش فصل زمستان با مقادیر فصلی سیگنالهای هواشناسی در فصل زمستان با یکسال تأخیر از پارامترهای MEI ،SOI ،2+NINO1 ،NINO3 و 4.NINO3 وجود دارد. حداکثر ضریب همبستگی بارش فصل زمستان به ترتیب مربوط به شاخص های 2+NINO1 بصورت مثبت و SOI بصورت منفی بود. در رابطه با پیشبینی بارشهای فصلی، نتایج نشان دهنده عملکرد مناسب روش PLSR با توجه به ماتریسهای ورودی است. در رابطه با دادههای ورودی با تأخیر یکساله، بارشهای فصل زمستان، تابستان ، بهار و پاییز با مقدار شاخص NS به ترتیب برابر با 69/0 ،22/0 ،2/0 و 72/0 میباشد. مقادیر R برای این همین فصلها به ترتیب برابر با 83/0 ،46/0 ، 45/0 و 85/0 بوده است. در کل، بارشها در فصول سرد با دقت بیشتری برآورد شدند.