مکان یابی عرصه پخش سیلاب با استفاده از GIS و AHP مطالعه موردی حوزه آبخیز کرات

چکیده مقاله

پخش سیلاب بر روی مخروط افکنه¬های واقع در دهانه خروجی آبراهه¬ها در حوزه¬های آبخیز مناطق خشک و نیمه خشک با هدف ذخیره سیلاب¬ها و تغذیه مصنوعی آب¬¬های زیرزمینی روشی مناسب جهت بهره¬برداری از آب خشکه رودها، رودخانه¬های فصلی و جریان مازاد رودخانه¬های دایمی می¬باشد. تعیین مکان مناسب برای پخش سیلاب و نفوذ دادن آن به داخل سفره¬های زیرزمینی آب و تغذیه مصنوعی، خود یکی از مهمترین مراحل انجام این گونه پروژه¬ها است. هدف از انجام این پژوهش مکان¬یابی عرصه پخش سیلاب در حوزه آبخیز کرات شهرستان تایباد استان خراسان رضوی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی(AHP) می¬باشد. در این تحقیق نیز از روش¬ AHP در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و از 8 پارامتر شامل شیب، ضخامت آبرفت، جهت شیب، زمین¬¬شناسی، کاربری اراضی، طبقات ارتفاعی و نفوذپذیری استفاده شده است. لایه¬¬های مذکور با استفاده از روش تحلیل سلسله¬ مراتبی (AHP) و نرم افزار Expert Choice ارزش¬-گذاری شده و سپس ارزش¬¬های به¬ دست آمده در محیط ARC GIS 10/8.1 با استفاده ازRaster calculator نقشه¬¬های نهایی تهیه شدند، نتایج حاصله نشان می¬دهد که منطقه دشت کرات به پنج طبقه بسیار خوب، خوب، متوسط، ضعیف و بسیار ضعیف در سطح دشت تقسیم می¬شود . که 50.7 درصد از محدوده مورد مطالعه در کلاس بسیار خوب و 12.1 درصد از محدوده در کلاس بسیار ضعیف قرار می-گیرد. و در قسمت مرکزی و نواحی شرقی تا محدوده کمی از غرب دشت، مناطق مناسب جهت پخش سیلاب می¬باشند.