بررسی تاثیر استفاده از تفاله مرکبات و چغندرقند در سطوح متفاوت بر فراسنجه¬های تخمیری شکمبه بره¬های بلوچی

چکیده مقاله

مقدمه: محدودیت منابع خوراک دام، نوسان قیمت در خرید نهاده های دامی، و عدم امکان تهیه جیره های غذایی کامل متناسب با نیاز های غذایی دام ها، مشکل اغلب دامداران می باشد که تاثیر مستقیم بر بازده فعالیت واحد های دامداری می-گذارد. از جمله راهکارهایی که می¬تواند به کاهش معضلات مذکور کمک نماید، تولید خوراک کامل بر پایه استفاده بهینه از پس¬ماندهای کشاورزی است. تفاله پرتقال یک فرآورده فرعی با ارزش انرژی زایی بالا بوده که می تواند به عنوان جایگزین بخشی از غلات وارد جیره دام شود. اگرچه این فرآورده به شکل تازه در تغذیه نشخوارکنندگان مورد استفاده قرار می گیرد به همین منظور هدف از اجرای این پژوهش بررسی اثرات استفاده از پسماندهای مرکبات و تفاله خشک چغندرقند در جیره بر تخمیرات شکمبه بره¬های بلوچی بود. مواد و روش ها: این تحقیق در قالب طرح کاملاً تصادفی بر روی 40 راس بره نژاد بلوچی با 4 تیمار و 10 تکرار به مدت 75 روز صورت پذیرفت. تیمارهای آزمایشی شامل: 1- گروه کنترل جیره پایه+ صفر درصد تفاله مرکبات به ازای هر راس در روز 2- جیره پایه + 10 درصد تفاله مرکبات به ازای هر راس در روز 3- جیره پایه + 20 درصد تفاله خشک چغندرقند به ازای هر راس در روز 4- جیره پایه + 10 درصد تفاله مرکبات + 10 درصد تفاله خشک چغندرقند به ازای هر راس، در روز بود. نمونه‌برداری از شکمبه جهت تعیین pH و نیتروژن آمونیاکی چهار ساعت پس از خوراک‌دهی صبح از مایع شکمبه گرفته شد و pHآن تعیین گردید. در این تحقیق شمارش کل پروتوزوآی شکمبه، جمعیت انتودینومورف و هولوتریش با استفاده از روش دهوریتی انجام شد. نتایج و بحث: نتایج این تحقیق نشان داد مصرف تفاله مرکبات و تفاله چغندرقند باعث کاهش pH مایع شکمبه گوسفندهای آزمایشی گردید و اختلاف¬ معنی¬داری با گروه شاهد و گروه 4 داشت. در همین راستا غلظت نیتروژن آمونیاکی شکمبه با مصرف تفاله مرکبات افزایش یافت و اختلاف معنی‌داری با گروه شاهد ایجاد نمود. نتایج مقدار جمعیت کل پروتوزوآی شکمبه، جمعیت انتودینومورف و هولوتریش بعد از خوراک‌دهی با مصرف هم تفاله مرکبات و هم تفاله چغندرقند افزایش یافت و اختلاف معنی‌داری با گروه شاهد نداشت. نتیجه گیری کلی: به‌طورکلی با توجه به نتایج به‌دست‌آمده از این تحقیق، استفاده از تفاله مرکبات به¬عنوان یک محصول فرعی کشاورزی باعث بهبود عملکرد فراسنجه¬های تخمیری گردید، که به طور کلی پیشنهاد می¬گردد جهت کاهش هزینه¬های واحد دامپروری به میزان 10 درصد از تفاله مرکبات در جیره استفاده گردد.