جایگاه گزارش های تاریخی در تفسیر المیزان

چکیده مقاله

جایگاه گزارشهای تاریخی درتفسیرالمیزان چکیده: تفسیر المیزان در بیست جلد و بالغ بر ده¬هزار صفحه توسط مرحوم علامه سید محمدحسین طباطبایی به زبان عربی و در طول هفده سال(1334تا1351شمسی) به نگارش درآمد و مفصل¬ترین تفاسیر شیعی معاصر است. از ویژگی¬های منحصر به فرد این تفسیر «جامعیت» آن است. جامعیت تفسیر المیزان از دو بعد قابل توجه است اول جامعیت محتوا و دوم جامعیت مربوط به منابعی که علامه از آنها بهره گرفته است. ایشان در بعد منابع از منابع متنوع تفسیری(بیست¬وهفت تفسیر مکتوب شیعی و سنی)، منابع حدیثی(نودونه منبع حدیثی مکتوب شیعی و سنی)، کتب ادیان پیشین(تورات، انجیل، اوستا و شروح و تفاسیر مربوط به آنها) و از همه مهم¬تر برای ما منابع تاریخی(بیست¬ودو منبع تاریخی متقدم و متاخر) و ... استفاده کرده است. در این پژوهش که با هدف بررسی جایگاه گزار¬ش¬های منابع متقدم تاریخی در تفسیر المیزان انجام گرفته است، از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بهره برده¬ایم. روشن شدن میزان اعتماد علامه به داده¬های منابع تاریخنگارانه (امری که کمتر مورد توجه دیگر مفسران قرار گرفته است) و بهره¬گیری از آن¬ها در توضیح محتوای آیات و یا تایید و رد آرای مفسران از نتایج این پژوهش است.