تحلیل فضایی و پیش بینی سیلاب های شهری (مطالعه موردی شهر بیرجند)

Abstract

سیل می تواند باعث اختلالات عمده در شهرها شود و منجر به اثرات قابل توجهی بر مردم، اقتصاد و محیط زیست گردد. این اثرات با تغییرات اقلیمی و اجتماعی-اقتصادی تشدید می شود. تفکر تاب آوری به روشی مهم برای برنامه ریزان شهری و تصمیم گیران برای مدیریت خطرات سیل تبدیل شده است و یکی از ابعاد آن پیش بینی پذیری وقایع حدی از جمله سیلاب ها ناگهانی در شهرها می باشد. این پژوهش با روشی تحلیلی و استفاده از داده های مکانی رودخانه به بررسی فضایی سیلاب شهری در شهر بیرجند پرداخته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد بنابراین، بخش های نزدیک به رودخانه های بند امیر شاه و به ویژه در مرکز و شرق شهر، بیشترین خطر سیلاب را دارند. مهم ترین حوضه های رودخانه ای شاهرود شامل کلاته بشگزی، اسفزار، شاه آباد، چشمه میرالقورات، دستگرد، خیرآباد، دهل کوه، بند امیرشاه، بند دره، اسفهرود، فوداج، سراب می باشد. زیر حوضه های شرقی از سمت شرق از داخل شهر عبور می کند و از طریق کانال کبوتر خان از داخل شهر خارج می شوند. این مناطق به دلیل نزدیکی به مسیر جریان آب و قرارگیری در زمین های با ارتفاع پایین تر، مستعد طغیان هستند.