Authors | مرتضی اسمعیل نژاد,قربان علیار |
---|---|
Journal | فصلنامه مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی |
Page number | ۱۷-۳۲ |
Serial number | ۲ |
Volume number | ۶ |
Paper Type | Full Paper |
Published At | ۲۰۲۱ |
Journal Grade | ISI |
Journal Type | Electronic |
Journal Country | Iran, Islamic Republic Of |
Abstract
ولایت بامیان افغانستان یکی از کوهستانی ترین ولایات افغانستان می باشد که در مرکز رشته کوه هندوکش قرار گرفته است. در سالهای اخیر اقلیم در این منطقه بی نظم شده و منجر به تغییرات متغیرهای اقلیمی شده که پیامدهایی همچون ذوب گسترده یخچالهای کوهستانی، کاهش دبی آب رودخانه ها و غیره شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی تغییرات دما براثر گسیل گازهای گلخانه ای و نیز تغییرات بارش در مرکز بامیان (عرض جغرافیایی 75/34 درجۀ شمالی و 75/67 درجۀ شرقی) است. برای انجام این پژوهش از مشاهدات بیشینه و کمینه و دامنۀ دمای سالانه برای دوره آماری 2018-1987 استفاده شد. مشاهدات از مرکز ملی جو و اقیانوس ایالات متحده (NOAA) استفاده شد. مشاهدات با شگردهای ترسیمی – آماری و رگرسیون خطی مورد واکاوی قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که تغییرات قابل توجه دما طی سه دهۀ اخیر و در محدودۀ مورد بررسی رخ داده است. بیشینه، کمینه و دامنۀ دما به ترتیب 71/0، 34/0 36/0درجه سانتیگراد افزایش را تجربه کردهاند. میانگین، کمینه و بیشینۀ بارش منطقۀ مورد بررسی به ترتیب 6/25، 59/5 (درسال 1991) و 9/9 میلیمتر (در سال 2011) بوده است. کاهش بارندگی در دورۀ مورد مطالعه نیز حدود 9/6 میلیمتر بوده است.
tags: دما، بارش، تغییرات اقلیم، افغانستان، بامیان