روایتی کاریزماتیکاز ظهور و افول داعش، احتمال یابی ظهور جنبشی بدیل و محظورات کاریزما در مقایسه با ولایت معنوی در نظام شیعی

چکیده مقاله

نمایه افکار عمومی این روزها ظهور و افول جنبش داعش است. در این مقاله ضمن خوانشی کاریزماتیک از ظهور و افول داعش، به کار ویژه دو سویه کاریزما نظر به مقدورات و محظورات آن توجه شده است و ضمن تمایز آن از بدیل اسلامیاش "ولایت معنوی"، نیمه تاریک کاریزما نیز ملحوظ شده است. رویکرد غالب مقالات موجود جاذبه پیامبر و ولایت معنوی در نظام شیعی را نوعی کاریزما انگاشتهاند. اگر عشق به ولایت در اندیشه شیعی را از نوع کاریزما بدانیم، آنگاه ناخواسته به مقتضای هویت کاریزما، افول و جایگزینی آنرا پس از چند دهه پذیرفتهایم. هدف نظری مقاله بررسی محظورات کاریزما در مقایسه با بدیل آن ولایت معنوی در نظام شیعی و هدف راهبردی و استراتژیک آن بررسی چرایی افول زود هنگام داعش با استدلال به نظریهپردازی ماکس وبر است و هدف کاربردی، بررسی احتمال عقلایی ظهور بدیل داعش است. نتیجه نظری مقاله، تفوق ولایت معنوی بر کاریزما و مهمترین یافته راهبردی و استراتژیک آن، احتمال عقلایی در ظهور جنبشی شبه داعشی است. روش تحقیق مقاله تحلیلی، انتقادی، با استفاده از منابع کتابخانهای و بهرهوری از نظریهپردازی ماکس وبر، کولاکوفسکی و هانا آرنت است.