تحلیلی بر دیدگاه جهان شناختی مذهبی هخامنشیان براساس معناکاوی نقوش به جای مانده در معماری هخامنشی

Abstract

معماری باستان جلوهگاه نقشهای هنری است که بر روی آن به زیباترین اسلوب طراحی میگردد. این نقشهاا اگرهاه در نهااه اول هشمنوازی مینمایند اما در نهان خود معنایی مستتر دارند که با فهم آنها به دلایل هرایی ایجااد هنا ن نقو ای در ف اای معماری باستان آگاه میگردیم. این آگاهی میتواند ما را با تفکر و اعتقاد جهاان اناختی گت اتهان ن وناد دهاد. در ایان م اان هخامش ان به عنوان بزرگترین امپراطوری ایران دارای معماریهای عظ می هون ناسارگاد، وش و تخت جمش د میبا د که بر جای جای این معماریهای عظ م نقو ی معنا دار تجلی یافتهاند هرا که بناهایی که ساخته و نقوش بر روی آن نرداخته می وند به دستور و با نهاه اعتقادی اهان به عنوان بالاترین الهوی س اسی و متهبی جامعه اجرا مایگاردد. از ایان رو در بااب دیادگاه جهان ناختی هخامنش ان یعنی متهب و نهاه ایدئولوژیکی آنان نظریاا متفااوتی توساژ نشوهشاهران ارائاه اده اسات، کاه ه چکدام به صور قطعی ب ان نشدهاند. بنابراین بررسی بر روی نقوش به جای مانده از تمدن هخامنشی میتواند ابهاما نا ای در این زم نه را تا م زان زیادی بر طرف نماید. بر این اساس در این نشوهش نهارندگان در صدد ناسخ به این سوالاند که نقاوش نمادین ایجاد ده بر معماری هخامنش ان با کدام نظریه موجود در زم ناه ماتهب هخامنشا ان منطباد باوده و آن را مایتاوان محتملتر از دیهر نظریهها دانست؟. بر این اساس در نشوهش ن ش رو که به روش تحل لای – تطب قای و باه صاور مطالعاا کتابخانهای صور نتیرفته است، 8 نقش از سه محوطه ناسارگاد، وش و تخت جمش د ناساایی، طبقاهبنادی و ساپم ماورد بررسی و تحل ل معنایی قرار گرفت. که نم از تحل ل تطب قی و معناکاوی نقوش مشخص گردید کاه نرساتش هناد خادایی باا مرکزیت نرستش اهورامزدا و نفوذ ایدئولوژی متهبی تمدن ب ن النهرین و ن ش آریایی )ع لامی( در نهاه متهبی هخامنش ان رواج دا ته است که این امر با نظریه هنوتئ ست بودن هخامنش ان منطبد میبا د.