پژوهشی در تاثیر اقلیم بر رعایت اصل جهت گیری (رون) در معماری بافت تاریخی شهر بیرجند

Abstract

معماران سنت ی اصل ی ترین روش اتخاذ ساخت بناها با توجه به عوامل اقلی می را جهت صحیح "رون" می دانستند، در حالی که در شهرسازی و طراحی های شهری در عصر حاضر، جهت گ یری ابنیه، اساسی ترین فن اقل یم ی که زیربنای دیگر فنون م ی باشد، به فراموشی سپرده شده است و نتیجه آن طراحی های غیر اصولی و به دور از منطق و اصول اقل یم ی در شهرهای ایران می باشد. ازجمله عوامل پایدار ی درطراحی شهرسازی و بناهای درون شهری، اقلیم و رعایت اصل جهت گیری یا " رون" است. وجود محله های متعدد در بافت تاریخ ی شهر بیرجند مخصوصا دراطراف خیابان منتظری و حک یم نزاری شهر بیرجند به عنوان نمونه ای منحصر به فرد که کمتر مطالعات معماری سنت ی درآن صورت گرفته برای بحث در این مقاله انتخاب شده است. سوال اساس ی پژوهش حاضر این است که اقلی م چه تاث یری برساختارمعماری بناها و رون در بافت تاریخی شهر بیرجند گذاشته است؟ و شواهد نشانگر آن است که بافت تاریخی و شکل گیر ی این بناها نمونه مطالعاتی ارزشمند و مناسبی جهت سنجش فرض یهی تاثیر اقل یم و رون دربافت تاریخ ی بیرجند م ی باشد . پژوهش پیش رو با روش توص یفی-تحل یلی و مشاهدات میدانی سعی در بررسی و تحل یل معمار ی نمونه بناها ی مورد مطالعه برمبنای شاخص اقلی م دارند. نتا یج حاصل از پژوهش نشانگر آن است که مهمترین عامل تاثیرگذار برکالبد ساختاری بناها) طاق، گنبد، باد گیر( درنمونه بناهای موردمطالعه، استفاده صحیح و اصولی از اصل رون در معماری سنت ی بافت تاریخی محلات بیرجند می باشد.