تحلیلی بر دیدگاه جهان شناختی مذهبی هخامنشیان بر اساس معنا کاوی نقوش به جای مانده در معماری هخامنشی

Abstract

معماری باستان جلوهگاه نقشهای هنری است که روی آن به زیباترین اسلوب طراحی میگردد. این نقشها اگرچه در نگااه او چشمنوازی میکنند، اما در نهان خود معنایی مستتر دارند که با فهم آنها، به دالیا چرایای ایدااد چناقن نقورای در ف اای معماری باستان، پی میبریم. این آگاهی میتواند ما را با تفکر و اعتقااد جهاانراناختی گشراتگان پقوناد دهاد. در ایان مقاان هخامشقان به عنوان بزرگترین امپراتوری ایران معماریهای عظقمی چون پاسارگاد، روش و تخت جمشقد دارند که بار جاای جای این معماریهای عظقم نقوری معنادار تدلی یافتهاند؛ چرا که بناهایی که ساخته و نقوش روی آن پرداختاه مایراوند باه دستور و با نگاه اعتقادی راهان به عنوان باالترین الگوی سقاسی و مشهبی جامعاه اجارا مایگاردد. از ایان رو در بااب دیادگاه جهانرناختی هخامنشقان؛ یعنی مشهب و نگاه فکری آنان نظریات متفاوتی از سوی پژوهشگران ارائه رده است که هاق کادا به صورت قطعی بقان نشدهاند؛ بنابراین بررسی نقوش به جای مانده از تمدن هخامنشی میتواند ابهامات ناری در ایان زمقناه را تا مقزان زیادی بر طرف کند. بر این اساس در این پژوهش نگارندگان درصدد پاسخ به این سوا هستند که نقوش نمادین ایداد رده بر معماری هخامنشقان با کدا نظریه موجود در زمقنه مشهب هخامنشقان منطبق بوده و آن را میتوان محتم تر از دیگار نظریهها دانست؟ بر این اساس در پژوهش پقش رو که به روش تحلقلی- تطبققای و باه صاورت مطالعاات کتابخاناهای صاورت پشیرفته است، 8 نقش از سه محوطه پاسارگاد، روش و تخت جمشقد رناسایی، طبقهبندی و سپس بررسای و تحلقا معناایی ردند. پس از تحلق تطبققی و معناکاوی نقوش مشخص گردید که پرستش چندخدایی با مرکزیت پرساتش اهاورامزدا و نفاو نگاه مشهبی تمدن مقانرودان و پقشآریایی )عقالمی( در نگاه مشهبی هخامنشاقان روا داراته اسات کاه ایان امار باا نظریاه هنوتئقست بودن هخامنشقان منطبق است.