نقش حمایت خانواده و دانشگاه در خلاقیت و ریسک پذیری دانشجویان ارشد و دکتری دانشگاه بیرجند با میانجی‌گری امید

Abstract

زمینه: عصر کنونی عصر نوآوری، ابداع و تغییر است و عصری است که حرکت فراتر از زمان را می‌طلبد. حرکت به سمت نوآوری و تحول مستلزم داشتن خلاقیت و ریسک‌پذیری است که این خود نیازمند وجود شرایط، امکانات، الزامات و محیط مناسب است. هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی نقش حمایت خانواده و دانشگاه در خلاقیت و ریسک پذیری دانشجویان ارشد و دکتری دانشگاه بیرجند با میانجی‌گری امید انجام گرفته است. روش: پژوهش حاظر توصیفی-‌ همبستگی و جامعه آماری شامل دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه بیرجند به تعداد 3064 نفر که با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی ساده و براساس جدول مورگان تعداد 340 نفر انتخاب گردید. برای سنجش متغیر حمایت خانواده و دانشگاه از پرسش‌نامه شربورن و استوارت (1991)، خلاقیت و ریسک‌پذیری از پرسش‌نامه روحیه کارآفرینی وطن‌خواه و رضایی‌مقدم (1394) و امید از پرسش‌نامه امید اسنایدر (1991) استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامه توسط متخصصان تأیید شد. ضریب پایایی پرسشنامه‌ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ بررسی و تأیید شد. جهت تجزیه-وتحلیل داده‌ها از روش آمار توصیفی و آمار استنباطی و آزمون‌های همبستگی و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج حاکی از آن بود که حمایت خانواده و دانشگاه (مولفه حمایت اطلاعاتی) پیش‌بینی کننده خلاقیت (بتا=73/0)و با توجه به سطح معنی داری پیش‌بینی کننده ریسک‌پذیری نمی‌باشد. همچنین حمایت خانواده و دانشگاه (مولفه حمایت اطلاعاتی) پیش‌بینی کننده امید (بتا=307/0) می‌باشد. امید پیش‌بینی کننده خلاقیت (بتا= 212/0) و ریسک‌پذیری (بتا= 400/0) است. یافته‌ها نشان داد که امید نقش میانجی بین حمایت خانواده و دانشگاه با خلاقیت و ریسک‌پذیری ایفا نمی‌کند و مدل پژوهش از برازش خوبی برخوردار است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش، حمایت خانواده و دانشگاه در سطح حمایت اطلاعاتی با خلاقیت رابطه مستقیم و معنی‌دار و در سطح حمایت هیجانی، رابطه معکوس و معنی‌دار با خلاقیت دارد. حمایت خانواده و دانشگاه با ریسک‌پذیری رابطه معنی‌داری ندارد. همچنین نتایج حاکی از رابطه مستقیم و معنی‌دار بین حمایت خانواده و دانشگاه و امید است.