الگوی دگرشکلی در بخش شمالی زمیندرز سیستان، خاور ایران

Abstract

منطق هى مورد مطالعه در شمال زیرپهنه سیستان در سامانه گسلی نهبندان واقع شده است که علاوه بر واحدهای رسوبی و افیولی تهای کرتاسه، مجموعه ى گسترده ای از رخساره های رسوبی و آذرآواری پالئوژن و نئوژن تحت تاثیر دگرشکلى قرار گرفته اند. روندهای ساختاری در این منطقه شامل دو گروه اصلی با امتدادهاى شمالی– جنوبی و شمال باختری– جنوب خاوری م ىباشد. داد ههاى ساختاری در راستای روندهاى شمالی– جنوبی (شامل: گزیک، افض لآباد و خاور سهل آباد) و شمال باختری– جنوب خاوری (شامل: بیرجند و زهان) جم عآورى گردید که م ىتوان دگرشکلى منطقه را در سه گروه تقسیم بندى نمود. دگرشکلى در راستاى پهن ههاى شمالى- جنوبى (مانند: ایستگاه هاى گزیک و افض لآباد) بیشتر به صورت ترافشارشى برشى انجام شده است. در حدفاصل گس لهای شمالی- جنوبی نردبانی چپ پله (مانند: چشمه زنگی، چاخو و آساکوهک)، برحسب نوع همپوشانی آ نها، مناطق فشاری (مانند کسراب و ترشاب) تشکیل گردیده اند؛ که در پهن ههاى فشارشى مذکور بر اثر عملکرد گسل هاى راندگی، واحدهای افیولیتى در این مناطق رخنمون یافته اند. وجود راندگی در پایانه ى گسل های امتدادلغز (مانند: جنوب بیرجند) ناشی از تاثیر متقابل روندهای اصلی در منطقه است که باعث رخنمون افیولی تها در راستای روندهای شمال باختری- جنوب خاوری گردیده است.