جایگاه ساختاری سنگ¬های آذرین نهبندان بعنوان یکی از منابع انرژی در خراسان جنوبی‌

چکیده مقاله

سنگ¬های آذرین در راستای پهنه گسلی نهبندان یکی از منابع بی پایان انرژی در خراسان جنوبی هستند. ‌واحدهای سنگی زیرپهنه سیستان در استان¬های خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان، مجموعه ای از واحدهای دگرگونی، رسوبی، آذرین و آذرآواری¬ها هستند که در اثر فعالیت پهنه اصلی گسل نهبندان و سرشاخه¬های آن دچار دگرشکلی و برش خوردگی شدید شده اند. واحدهای آذرین مربوط به دوره چهارم زمین شناسی در خاور ایران می¬توانند یکی از منابع مهم زمین گرمایی محسوب گردند. یکی از جوانترین واحدهای سنگی در خاور ایران که می¬تواند نقش موثری در تولید انرژی ایفا نماید واحدهای آذرین از نوع بازالتی هستند که در نقاط مختلف و از جمله راستای گسل نهبندان در سطح زمین دیده می¬شوند. بدلیل اینکه پهنه گسلی نهبندان دارای شیب زیاد و سازوکار امتدادلغز راستگرد می¬باشد، تداوم آن به اعماق زمین باعث گردیده است که این پهنه گسلی به هجره های ماگمایی راه یابد. فعالیت گسل مذکور و اتصال سرشاخه های آن باعث ایجاد فضای مناسب برای بالاآمدن مواد مذاب ایجاد کرده¬اند. هندسه¬ی پهنه اصلی با راستای شمالی – جنوبی و سازوکار راستگرد و همچنین چرخش بلوک¬های گسلی ناشی از اتصال شکستگی¬های وابسته به آن در رفتار شکننده¬ی سنگ¬ها، باعث ایجاد فضای خالی در حاشیه بلوک¬های گسلی و راه یافتن مواد مذاب به سطح زمین گردیده است. بدلیل جوان بودن حرکات گسل نهبندان از نظر زمین شناسی، واحدهای آذرین در راستای آن در اعماق بسیار کم پوسته ای جای گرفته¬اند و درجه زمین گرمایی نیز در آنجا بالا و دستیابی به منبع انرژی آسان خواهد بود.