جغرافیای سپرده گذاری در اقتصاد فضای ایران

Abstract

طرح مسئله: سپردهگذاری نزد نظام بانکی کشور، عینیت رفتار جامعه در سرمایهگذاری برای کمک به رشد و توسعه اقتصادی کشور است؛ در حقیقت این منابع مالی میتواند یا به پشتوانهی عوامل امنیتساز که در قبل ذکر شد، به تقویت سرمایهگذاری نزد بانکها برای تأمین منابع مالی طرحها و پروژهها در داخل کشور کمک نماید یا در صورت نبود امنیت، شاهد گریز آن به سوی انباشتهای تورمزا و غیرمولد نظیر بورسبازی و دلالبازی مسکن، زمین، طلا و خودرو بود. سعی شده است به بازنمایی الگوی مکانی سپردهگذاری در جغرافیای مناطق ایران پرداخته شود و تحرکات فضایی آن به ترسیم کشیده شود تا از این طریق، درک بهتری از رفتار اقتصادی ساکنان سرزمین برای برنامهریزی توسعه اقتصادی فضا به دست آید. روشپژوهش: این تحقیق دارای رویکردی کاربردی است که از حیث ماهیت و روش، توصیفی – تحلیلی به شمار میرود. گردآوری دادههای مورد نیاز با انجام مطالعات اسنادی و بهرهگیری از پایگاه دادهی سازمانهایی همچون مرکز آمار ایران صورت پذیرفته است؛ از شاخصها و آزمونهای آمار کلاسیک و هم آمار فضایی در محیط نرمافزارهای SPSSو GISبهرهگیری شده است. محدوده مورد مطالعه شامل تمامی استانهای کشور در بازه زمانی 1385تا 1395بوده است. یافتههای تحقیق: مقایسه سپرده های مردمی نزد بانکها در استانهای کشور در سال 1385نشان داد مردم استانهای تهران، اصفهان و خراسان رضوی در بین سایر مناطق بیشترین میزان سپرده گذاری را داشته اند. استانهای قم، خراسان جنوبی و خراسان رضوی بیشترین افزایش نرخ رشد را به خود اختصاص داده و استانهای البرز، سیستان و بلوچستان و لرستان کمترین میزان نرخ رشد را داشته است. در ابتدای دوره، الگوی توزیع سپرده گذاریها دارای گرایش شمال غرب – جنوب شرقی بوده و در پایان دوره یعنی در سال 1395این الگو دارای رخنمودی شمال شرقی – جنوب غربی یافته است. نتیجه گیری: توان خلق پول و ثروت از منابع مالی (پول) در مناطق کشور متفاوت است. دولت به عنوان مدیر نظام مالی و اعتباری کشور بایستی در نظر داشته باشد که در نواحی شرقی ایران رفته رفته مردم به دلیل بالارفتن حس امنیت و اعتمادشان به نظام بانکی کشور و همچنین پایین بودن مهارت و توان بخش مردمی و خصوصی در سرمایهسازی و خلق پول / ثروت از فضای اجتماعی و اقتصادی جامعه (غیر از شبکه بانکی و دریافت سود سپرده)، اتکای به سرمایهسازی از جانب دولت وجود دارد. به عبارتی، چون مردم خود را در خلق پول کمتوان میبینند (به نسبت نواحی مرکزی و غرب کشور)، ترجیح این است که مشارکت سرمایهگذاری با دولت وجود داشته باشد