روایی محتوایی مفهوم مشارکت در مدیریت روستایی

Abstract

با گسترش مفهوم مشارکت در میان دست اندرکاران و صاحب¬نظران توسعه، عده زیادی از فعالان این حوزه به ارائه راهکارهای علمی و منطقی در جهت ترغیب و تشویق به مشارکت با تأکید بر اهمیت آن پرداخته¬اند. در مطالعات توسعه روستایی نیز به مفهوم مشارکت روستاییان توجه ویژه¬ای است به طوری که با سنجش میزان مشارکت مردم در نواحی روستایی می¬توان میزان پیشرفت مدیریت توسعه روستایی را در رسیدن به اهداف توسعه ارزیابی نمود. ازاین رو، برای بهره¬گیری از این معیار و به منظور عملیاتی کردن مفهوم نظری مشارکت در فعالیت¬های تحقیقاتی، نیاز به تعریف متغیرها و گویه¬هایی در این ارتباط وجود دارد تا بتواند در قالب پرسشنامه و ابزاری معتبر قرار گیرد و برای سنجش مفهوم مشارکت مردمی در مناطق روستایی مورد استفاده پژوهشگران و محققان باشد. با وجود اینکه پژوهش¬های بسیاری در نواحی روستایی در این زمینه شده است اما ابزاری واضح و روشن که مورد تأیید متخصصان و صاحب¬نظران توسعه روستایی باشد و روایی آن به طور کامل بررسی شده باشد، در دسترس نیست. این تحقیق از حیث هدف، کاربردی است که هدف اصلی آن، اقدام به منظور دستیابی به ابزاری معتبر شامل پرسش¬های هدف¬دار، واضح و شفاف مطابق با میزان درک پاسخگویان است تا بتواند اطلاعات قابل اعتمادی را در حیطه مفهوم مشارکت در نواحی روستایی فراهم سازد. در این راستا تعداد 20 گویه مربوط به مشارکت در معرض قضاوت و داوری 40 نفر از متخصصان دانشگاهی(اساتید گروه جغرافیا، علوم اجتماعی و علوم سیاسی) قرار گرفت و از طریق محاسبه ضرایب CVI و CVR برای هریک از گویه¬ها، تعیین شد که تا چه میزان این گویه¬ها معرف مفهوم مشارکت روستایی هستند که در نهایت از میان 20 گویه طرح شده، 15 گویه معتبر شناخته شده است.